Abstract:
Santral işitme sistemi; sesin lokalizasyonu, sesin lateralizasyonu, işitsel ayırt
etme, işitsel patern algısı, işitmenin temporal özellikleri, dikotik dinleme, bozuk
akustik sinyal varlığında işitsel performans gibi işitsel mekanizmaları içermektedir.
Bu mekanizmalarda oluşan bozukluğa santral işitsel işlemleme bozukluğu adı
verilmektedir. Santral işitsel işlemleme bozukluğu, santral sinir sisteminde işitsel
ayrım, ses lokalizasyonu, işitsel örüntü tanımada zorluk ve arka plan gürültüsü
varlığında işitsel performansta azalma ile ilişkili bir bozukluk olarak tanımlanmıştır.
Yaş ilerledikçe işitsel ağ, işitsel algı ve/veya konuşma iletişim performansı olumsuz
etkilenmektedir. İşitsel korteks lezyonlarına karşı yüksek hassasiyet gösterdiği
düşünülen ve çeşitli konuşma materyalleri kullanılarak (örneğin; rakamlar, kelimeler,
cümleler) uygulanan dikotik testler, santral işitsel işlemleme değerlendirilmesinde
kullanılmaktadır. Bu çalışma ile normal işiten genç ve yaşlı bireylerde, Türkçe
dikotik cümle mobil tarama testi sonuçları karşılaştırılarak yaşın dikotik test
sonuçlarına etkisi araştırılmıştır. Çalışmaya 18-40 yaşları arasında (23,97±3,37)
normal işiten 30 genç (15 kadın, 15 erkek) ve 55-70 yaşları arasında (59,23±4,50)
normal işiten 30 yaşlı (15 kadın, 15 erkek) yetişkin olmak üzere toplam 60 birey
dahil edilmiştir. Genç grupta; Yönlendirilmiş (Odaklanmış) Sol Kulak Ortalaması
%96,67 (±8,02), Yönlendirilmiş (Odaklanmış) Sağ Kulak Ortalaması %98,33
(±3,79), Yönlendirilmemiş (Odaklanmamış) Sol Kulak Ortalaması %97,67 (±6,26),
Yönlendirilmemiş (Odaklanmamış) Sağ Kulak Ortalaması %98,67 (±5,71) elde
edilmiştir. Yaşlı grupta; Yönlendirilmiş Sol Kulak Ortalaması %49,00 (±36,33),
Yönlendirilmiş Sağ Kulak Ortalaması %54,67 (±40,66), Yönlendirilmemiş Sol
Kulak Ortalaması %64,00 (±32,86), Yönlendirilmemiş Sağ Kulak Ortalaması
%65,00 (±30,82) elde edilmiştir. Dikotik dinleme testleri literatürle uyumlu olarak,
genç grubun yönlendirilmiş sol kulak, yönlendirilmiş sağ kulak, yönlendirilmemiş
sol kulak ve yönlendirilmemiş sağ kulak skorlarının yaşlı gruba göre daha yüksek
v
olduğu görülmüştür ve yaşlı/genç grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir
fark bulunmuştur (p<0,05)