ABD VE AVRUPA BİRLİĞİ KAPSAMINDA TERÖRİST VE ÖZGÜRLÜK SAVAŞÇISI KAVRAMLARININ NELSON MANDELA VE LEYLA HALİD ÖRNEĞİ ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Abstract

Terörizm, toplumların istikrarına zarar veren, sivil halka korku salan şiddet eylemleridir. Bu tez çalışmasında tanımı yapılan fakat kimin terörist olduğunun üzerine uzlaşı sağlanamayan terörizm, terörist ve özgürlük savaşçısı kavramları ulusal ve uluslararası hukuk çerçevesinde analiz edilmiştir. “ABD ve Avrupa Birliği Kapsamında Terörist ve Özgürlük Savaşçısı Kavramlarının Leyla HALİD ve Nelson MANDELA Örneği Üzerinden İncelenmesi” başlıklı tez çalışması üç ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde; terörizm tanımına yönelik farklı bakış açılarına yer verilmiş, özgürlük savaşçısı ile teröristin arasındaki farka kullandıkları şiddetin meşruluğuna değinilmiştir. İkinci bölümde, Nelson Mandela’nın hayatı ve Güney Afrika Cumhuriyeti’ndeki ırk ayrımın tarihsel süreci ele alınmıştır. Irk ayrımının kurumsallaştığı yıllar ve siyah direniş hareketlerinin mücadelesine yer verilen ikinci bölümde, Mandela’nın şiddete başvurma nedenleri ve Apartheid rejiminin son bulmasındaki stratejileri analiz edilmiştir. Tez çalışmasının üçüncü bölümünde, Filistinli hava korsanı Leyla Halid’in hay4atına ve direniş mücadelesine değinilmiştir. Bu bağlamda Filistin–İsrail sorununun arka planı incelenmiş ve Filistin direnişine giden sebepler tarihsel süreç içerisinde ele alınmıştır. Mandela ve Halid son bölümde Tarihsel süreçlerin yanı sıra ABD ve AB’nin terörizm yaklaşımları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmaya göre; ABD ve AB’nin terörizm tanımı kapsamında ele alınan Mandela ve Halid’in terörist kabul edilme(me)si; ABD ve AB’nin terörist tanımlarının yanında bu direnişçilerin bulunduğu bölgelerdeki ABD ve AB çıkarları da etkili olmuştur. Mandela ve Halid’in başvurduğu eylemler, Frantz Fanon’un şiddetin meşruluğu kavramı bağlamında ele alınmış ve hangi durumlarda şiddetin meşru kabul edilebileceği değerlendirilmiştir