Özet:
KarmaĢık bir sisteme sahip olan kayıt dıĢı ekonomi olgusu bütün dünya
ülkelerinin çözüm üretebilmek için çaba sarf ettiği uluslararası bir sorundur. Kanuni
veya kanuni olmayan yöntemlerle, devletin bilgisi olmadan gerçekleĢtirilen bu
faaliyetler, nedenleri ve sonuçları ile ilgili olarak her ülke içerisinde farklı bir
biçimde görülmektedir. Özellikle kamu harcamalarını gerçekleĢtirebilmek için vergi
gelirlerini ön planda tutan devletler, yürürlükte olan ağır vergi oranları ve vergi
yükünün fazla olması sebebiyle bireyler ve firmaları kayıt dıĢı ekonomik faaliyetler
içerisinde bulunmaya sevk etmektedir. Bu durumun gerçekleĢmesi ile kamu
kesiminin elde ettiği vergi gelirleri azalmaktadır.
Kayıt dıĢı ekonominin ülke ekonomisi içerisinde ulaĢtığı boyutların tam olarak
tespit edilmesi mümkün olmadığı gibi ülke ekonomilerinin geliĢmiĢlik seviyelerine
göre de kayıt dıĢı ekonominin boyutları düĢük veya yüksek bir seviyede olabilir.
GeliĢmekte olan ülkeler için kayıt dıĢı ekonomi konusu ciddi bir problem olarak
görülmektedir. Azaltılabilmesi için ise ülke içerisinde oturmuĢ bir vergi sistemi ve
hükümetler tarafından ülke ekonomisi içerisinde etkili olabilecek planların hazırlanıp
uygulanması ile mümkün olabilir.
Bu çalıĢma kapsamında Türkiye ekonomisi içerisinde kayıt dıĢı ekonominin
sebepleri, boyutları ve ekonomi içerisinde yaratmıĢ olduğu sorunlar üzerinde
durulacak ve bu konunun dünyadaki boyutlarına bakılacaktır. Ayrıca seçilmiĢ dünya
ülkelerinden Almanya, ġili ve Azerbaycan‟ daki kayıt dıĢı ekonominin boyutları ile
Türkiye‟ deki boyutlarının karĢılaĢtırılması yapılacaktır
