Abstract:
Ulusların ve toplumların en değerliği zenginliği ve mirası nitelikli insan gücüdür. Bu potansiyelin etkili bir Ģekilde kullanımı geliĢmiĢ ve geliĢmekte olan ülkelerin eğitim harcamalarının baĢat yatırımlar arasında olmasının neredeyse birincil sebebidir. Nitelikli insan gücüne sahip olmak için öğrencilerin daha iyi öğrenebileceği ortam ve fırsatlar yaratmak gerekir. Okullarımızda zorunlu derslerin yanı sıra demokratik anlayıĢla bireylerin ilgi ve yeteneklerine uygun tercih yapabildikleri seçmeli ders uygulaması bu amaca hizmet etmektedir. Bu çalıĢmanın amacı; 2005 yılından beri var olan seçmeli ders uygulamasını ortaokullarda görev yapan yöneticiler ve seçmeli derslere giren öğretmenlerin, ilköğretim 5 ve 6. sınıf öğrencilerinin ve velilerinin görüĢlerine göre incelemek, elde edilen bulgular ile problemlere çözüm önerileri sunarak tartıĢmaktır. AraĢtırmanın evreni; 2014-2015 Eğitim-Öğretim yılında, Ġstanbul ilinin BayrampaĢa ilçesindeki devlet ortaokullarında 5 ve 6. sınıfta okuyan öğrenciler ve velileri, seçmeli derslere giren öğretmenler ve bu okullardaki yöneticilerdir. AraĢtırmanın örneklemi ise Ġstanbul ili BayrampaĢa ilçesi Ali Ülker Ortaokulunda öğrenim gören otuz altı 5 ve 6. sınıf öğrencisi, yedi 5 ve 6. sınıfta öğrencisi olan veli, on dört 5 ve 6. sınıflarda seçmeli derslere giren öğretmen ve BayrampaĢa ilçesinde bulunan altı ortaokul yöneticisini kapsamaktadır. Bu araĢtırma nitel araĢtırma yaklaĢımı ile hazırlanmıĢtır. AraĢtırmanın verileri görüĢme tekniği ile toplanmıĢtır. Katılımcılara seçmeli derslerin seçim sürecinde karĢılaĢtıkları sorunlarla ilgili görüĢleri ve bu sorunlara çözüm önerileri getirmek amacıyla yarı yapılandırılmıĢ görüĢme soruları sorulmuĢtur. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde içerik analizi kullanılmıĢtır. Analizlere baktığımızda, seçmeli derslerin seçiminde öğrenciler üzerinde ailelerinin etkisinin oldukça fazla olduğu belirlenmiĢtir. Veli ve öğrencilerin ders içerikleriyle ilgili yeterince bilgilendirilmedikleri saptanmıĢtır. Seçmeli derslerin sayıca fazla olmasıyla birlikte ikili öğretim yapan okullarda derslik ve öğretmen eksikliği açığa çıktığı, bu nedenle istenilen derslerin seçilemediği belirlenmiĢtir. Sınıf mevcutlarının fazla olduğu, seçmeli derslere ait ders kitaplarının ve materyallerinin olmadığı, öğretmenlerin konuyla ilgili hizmet içi eğitim almadığı ve notla değerlendirmenin öğrenciler üzerinde kaygıyı artırdığı ifade edilmiĢtir. ÇalıĢmadan elde edilen bulgular ve ulaĢılan sonuçlardan hareketle; seçmeli ders uygulamalarında gerekli öğretmen, materyal ve fiziki ortamın sağlanması, öğrencilerin istedikleri dersleri alabilmelerine fırsat sağlayacak ortam oluĢturulması ve seçmeli derslerin içerik ve amaçlarına yönelik bilgilendirmelerin zamanında yapılması gerektiği söylenebilir.
