Abstract:
En yaygın tanımıyla otizm, yaşamın erken dönemlerinde başlayan ve yaşam boyu
süren, sosyal ilişkiler, iletişim, davranış ve bilişsel gelişmede gecikme ve sapma gibi
özellikler gösteren nöro-psikiyatrik bir farklılık olup Yaygın Gelişimsel Bozukluk
olarak da bilinmektedir.
Bireyin otizmin getirdiği problemlerle baş edebilmesinin en önemli anahtarı
öğrenmedir. Öğrenen birey hayatı daha iyi anlamaya ve hayata katılmaya
başlayacaktır. Anlama ile kendini gösteren kalıcı öğrenmenin temelleri arasında ise
gözlem ve dinleme vardır. Aytaş (2005) gözlem ve dinlemenin tamamlanmasında
okumanın büyük önemi olduğunu dolayısıyla okumanın anlamanın en önemli ögesi
olduğunu vurgulamıştır. Aytaş (2005) e göre okuma hem göze hem de kulağa hitap
ettiğinden öğrenmedeki payı %94 gibi büyük bir paydır.
Bu çalışmada neden okuma becerisi gelişimi üzerinde durulduğunun bir dayanağı da
İlköğretimin öncelikli öğretimsel amacının, dinleme, konuşma, okuma, yazma,
matematik gibi temel becerileri geliştirmek olmasıdır (Akçamete, Gürgür, Kış,
2004). Öğrenmede güçlük çeken bireylerin bu temel becerilerde gelişimi ise
öğretmenlerin gerekli öğretim uyarlamalarını yapmaları ile doğrudan ilgilidir.
Bu çalışmada, yukarda söz edilen uyarlama renklerle okuma şeklinde
gerçekleştirilmiş ve çalışmanın konusu ,yaş gözetmeksizin, “OSB’li bireyler
otizmden etkilenme derecelerine göre değişebilen ölçüde okuma öğrenebilirler”
düşüncesini temel alarak oluşturulacak bir okuma öğretimi tekniği geliştirilmesi ve
bu tekniğin OSB’li çocuklarda okuma becerilerine etkisini ölçmektir. Başka bir
deyişle bu araştırmada “Ufuk Özdemir Okumanın Rengi” adı verilen bir okuma
öğretim programının OSB’li çocuklara okuma öğretiminde etkisi incelenmiştir.
Bu tez çalışmasında, Tek Denekli Araştırma Yöntemine göre, Davranışlar arası çoklu
yoklama modeli kullanılarak; renkleri kullanarak öğrenilenlerin harf, hece, kelime ve
cümlelerin, genellemeye etkisi ölçülmüştür.
“Ufuk Özdemir Okumanın Rengi” programı ile yapılan öğretimlerden sonra
“genelleme” nin de arttığı, “Ufuk Özdemir Okumanın Rengi” programının,
genellemeye etkili olduğu görülmüştür.