Abstract:
Sanayi devrimi ve teknoloji sayesinde, modern dünya hızla değişmektedir. Bu
değişim, kültürel, siyasal, sosyal, ekonomik ve birçok kavramı da değiştirmektedir.
Bu değişiklikler, mimarlık dünyasında etkilemektedir. Yenilenebilen enerjinin fazla
kullanması ve bu enerjinin bitmesinden dolay yenilenebilen enerjinin kullanma
çabası artmıştır. Enerjiye duyulan ihtiyacın yüksek oranda artması, fosil enerji
kaynak rezervlerinin gün geçtikçe azalmasıyla yenilenebilir enerji kaynakları
günümüzde daha önemli hale gelmiştir.
Bina tasarımıyla iklimsel veriler ve doğal çevre uyumunu uzun zamandır
bilmekteyiz. Günümüze kadar ulaşmış geleneksel mimari örneklerimiz, insanların
uzun seneler boyunca tarihi, kültürel ve sosyal etkenlerle aynı zamanda bulundukları
yerin iklim ve doğa şartlarına makul çözümler üretmeleriyle meydana çıkmıştır.
Geleneksel mimarlık, çevreci bir yaklaşım için iyi bir örnektir.
İran mimarisi yüzyıllar boyunca gelenek, görenek ve kültürel öğelerden etkilenip
zamanla değişmiştir. Hem yapısal hem de estetik açıdan büyük bir çeşitlilik
göstermektedir. İran, geleneksel mimarisi tarih boyunca dünya çapında kültür, sanat
ve mimari ışığı olmuştur. İnsanlığa ve medeniyete yol göstermiştir.
Çağdaş devirde ve yapı modernleşmesinde İran’ın geleneksel mimarisini
önemsememesi ve birçok kuralı göz ardı etmesinden dolayı kentlerin dokusu zarar
görmüştür. Teknolojinin gelişmesi insanlık için ne kadar faydalı olsa da diğer
taraftan çevreye verdiği zarar da o derece yüksektir.
Bu çalışmada sürdürülebilir kriterlerini geleneksel bina ve yapılarda incelenecektir.
Araştırmada geleneksel yapıların çoğunluğunda kültürel, iklimsel, özgünlük,
malzeme koşulları uyum sağlamaktalardır ve bu uyumalardan dolay eski ve tarihi
binalar hiçbir zaman çevrelerine ve insanların yaşama tarzına zarar vermediği
görülmüştür. Tam tersine her zaman hayatı korur ve sağlıklı bir dünya ve yaşamı
sağlar. Çalışma, İran’ın geleneksel mimarisinin özellikleriyle aynı zamanda
geleneksel binaların sürdürülebilir tasarım kriterleri bağlamında değerlendirilmesini
kapsamaktadır.
