LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE ENTEGRE YÖNETİM SİSTEMİ (ISO 9001, OHSAS 18001 VE ISO 10002) UYGULAMASI

Abstract

Küreselleşmeyle birlikte artan rekabet koşullarını ilk önce hisseden sektörlerden biri de lojistik sektörüdür. Artan ürün ve hizmet çeşitliliği, müşterilerin beklentilerin artması, ürün ömür döngüsünün kısalmasına bağlı olarak tedarik zincirinin getirdiği kompleks yapı, düşük maliyet gereksinimi, yüksek hizmet seviyesi ve modern ve gelişmiş kalite anlayışı ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Bu durum, işletmeler tarafından aynı ölçüde hizmet kalitesini arttırma yarışına girmelerine sebep olmuştur. Bu da, kalite yönetim sistemlerinin önemini ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, lojistik sektöründe kalite yönetim sistemleri örneklendirilerek irdelenmiştir. Birinci bölümde genel bir perspektifte kalite yönetim sistemlerinin önemine değinilmiştir. İkinci bölümde lojistik sektörünün özellikleri, ekonomik büyüklüğü, temel lojistik tanımlar, tedarik zinciri yönetimi, lojistik fonksiyonları, lojistik sektöründe kalite ve kalite yönetim sistemleri hakkında bilgileri verilmiştir. Üçüncü bölümde, lojistik sektöründe kalite ve kalite yönetim sistemleri konusunda yapılan literatür çalışmaları kronolojik olarak taranarak derlenmiştir. Dördüncü bölümde kalite kavramları ve lojistik sektöründe kalite yönetim sistemleri konusuna değinilmiştir. Ayrıca kalite yönetim sistemlerinden ISO 9001, ISO 10002 ve OHSAS 18001 kalite yönetim sistemleri özelliklerine değinilmiştir. İşletmelerde birden çok uygulanan kalite yönetim sistemlerinin tek çatı altında toplanmasını sağlayan Entegre Yönetim Sistemi (EYS) konusunda bilgiler verilmiştir. Beşinci bölümde sektöre yönelik uygulama çalışmalarına yer verilmiştir. Bu kapsamda; Türkiye’de lojistik endüstrisinde faaliyet gösteren işletmeler hedef seçilerek bir anket çalışması yapılmıştır. Anket sorularıyla, işletmelerin Kalite, Kalite Yönetim Sistemleri farkındalığı ve işletmedeki uygulama düzeyleri konusunda genel bir değerlendirme çalışması yapılmıştır. Ayrıca, lojistik işletmelerindeki İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) farkındalığı ve uygulama düzeyleri ölçülmüştür. Anket verileri temelinde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) istatistik verileriyle, sektörün sahip olduğu iş kazaları karşılaştırılmıştır. Ayrıca aynı anket soruları Dünya’daki lojistik firmalarına da gönderilmiştir, fakat yeterli katılım konusunda problem yaşanmasından dolayı eldeki veriler ışığında kısmı olarak değerlendirilmiştir. Bir başka çalışmada ise, Türkiye’deki faaliyet gösteren bir lojistik firmasında kalite yönetim sistemlerinin entegrasyonuna dair Entegre El Kitabı hazırlanmıştır. Son çalışmada ise, yine aynı firmanın sahip olduğu müşteriler üzerinden ISO 10002 müşteri memnuniyeti ve müşteri şikâyetleri konusunda bir anket çalışması yapılmıştır. Anket sorularıyla müşterilerin memnuniyet düzeyleri, şikâyetlerinin belirlenmesi, problemlerin ve tekrarlanan hataların saptanması amacıyla bir değerlendirme yapılmıştır. Son bölümde de çalışmaların sonuçları irdelenerek önerilerle tez çalışması tamamlanmıştır.