Abstract:
“Marksist Sosyoloji Bağlamında Zonguldak Özelinde Taşkömürü Maden
İşçilerinin Yabancılaşma Süreçlerine Kuramsal Bir Bakış” adlı bu çalışma
kapitalist üretim sürecinde işçinin ürüne aktardığı emeğin değerinde ortaya çıkan
yitimi konu alınmıştır. Kapitalist üretim biçimi içinde maden işçilerinin eğitim,
politik görüş, emek değeri, sendikal örgütlülük, meslek hastalığı ve iş kazası
değişkenleri ile yabancılaşması arasındaki ilişki çalışmanın problem alanını
oluşturmuştur. Bu çalışma, kapitalist üretim sürecinde maden işçilerinde ortaya
çıkan emeğin yabancılaşmasını anlamlandırmayı amaçlamaktadır. Araştırma
öznesinin maden işçileri olması ve yabancılaşmanın sınıfsal bir kavram olması
nedeni ile çalışmanın kavramsal ve kuramsal çerçevesi Marksist Yabancılaşma
Kuramına dayandırılmıştır.
Çalışma beş ana bölümden oluşmuştur. Giriş bölümünde çalışmanın genel
görünümü verilmiş, ikinci bölümde yöntem ele alınmış, üçüncü bölümde
kuramsal ve kavramsal çerçevesi sunulmuştur. Çalışma kuramsal olarak
Marksizmin dayandırıldığından Marksist yabancılaşma kuramını etkileyen
düşünsel ve felsefî kökler materyalist ve diyalektik yöntem ile ele alınmıştır.
Araştırmanın varsayımlarına dair yorum ve tartışmaya yer verilen dördüncü
bölümden sonra sonuç ve öneriler ile çalışma bitirilmiştir.
Marksist kuram ve alan yazına göre problem alanında tanımlı eğitim, politik
görüş, emek-değeri, sendikal örgütlülük, meslek hastalığı, iş kazası ile
yabancılaşma arasında anlamlı ilişkiler olduğu varsayılmaktadır.
Alan yazında taşkömürü madencilerinin yabancılaşmasını konu alan
çalışmalar oldukça sınırlıdır. Çalışmanın konu, amaç, önem ve sonuçları ile alan
yazındaki boşluğu dolduracağı düşünülmektedir. Araştırma sonuçları,
madencilerin üretim sürecindeki iradesinin güçlenmesi ve koşullarının
düzeltilmesi ölçüsünde toplumsal ilişkilerde daha özgür olacağını göstermektedir.