Özet:
İşletmeler, yoğun bir rekabet ortamı içerisinde varlıklarını sürdürebilmek ve
hedeflerine ulaşıp başarılı olabilmek için sahip oldukları insan kaynağını etkili bir
şekilde yönetmek durumundadır. İş motivasyonu yüksek ve yaratıcı kişilik
özelliklerine sahip bir çalışan kadrosu, işletmeye sürdürülebilir bir rekabet avantajı
kazandırabilir. Ancak, işyerinde görülen mobbing davranışları iş motivasyonu ve
yaratıcılık üzerinde olumsuz etkilere yol açabilecek faktörlerin başında gelmektedir.
Mobbing, çalışanlar arasındaki ilişkileri bozabilir, çalışanların fiziksel ve psikolojik
sağlığını etkileyebilir ve iş ortamını olumsuz bir atmosfere sürükleyebilir. Bu
olumsuz etkiler ise iş motivasyonunu düşürebilir ve yaratıcılığı kısıtlayabilir. Bu
nedenle, mobbing davranışlarının fark edilmesi ve ortadan kaldırılması ile beraber iş
motivasyonunu artırmak ve yaratıcı potansiyeli desteklemek, işletmelerin başarısı
için kritik bir öneme sahiptir.
Bu araştırmanın amacı, işletmelerde mobbingin çalışanların iş motivasyonu
ve yaratıcı kişilik özelliklerine olan etkisini incelemektir. Araştırmanın örneklemini,
Bakırköy’de faaliyet gösteren kamu ve özel sektör şirketlerde çalışan 311 kişi
oluşturmaktadır. Veri toplamı aracı olarak kişisel bilgi formu, işyerinde psikolojik
taciz ölçeği, iş motivasyonu ölçeği ve yaratıcı kişilik özellikleri ölçeği kullanılmıştır.
Anket yöntemi ile toplanan veriler SPSS 22.0 programında analiz edilmiştir.
Verilerin dağılımı için ortalama ve standart sapma kullanılmış olup normal dağılıma
uyumu çarpıklık basıklık katsayısı ile değerlendirilmiştir. T-testi ve ANOVA ile
ortalamalar karşılaştırılmış, pearson korelasyon testi ile değişkenler arasındaki ilişki
incelenmiştir. Bağımlı ve bağımsız değişkenler arasındaki etkiyi değerlendirmek için
ise regresyon analizi kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; istatistiksel
anlamlılık düzeyi 0,05 olarak belirlenmiştir. İşyerinde psikolojik taciz, iş
motivasyonu, yaratıcı kişilik özellikleri ile alt boyutlarının bazı demografik
özelliklere göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bununla beraber, işyerinde
psikolojik taciz arttıkça çalışanların iş motivasyonun düştüğü fakat aksine yaratıcı
kişilik özelliklerinin ise arttığı görülmüştür. İşyerinde psikolojik taciz, iş
motivasyonu ve yaratıcı kişilik özellikleri üzerinde anlamlı bir etkiye sahiptir
