HASTANE DIŞ MEKANLARI TASARIMLARI İÇİN KULLANILABİLECEK KONTROL LİSTESİ ÖNERİSİ AZERBAYCAN BAKÜ BEŞ HASTANENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

DıĢ ortamın hastaların iyileĢme süreci üzerindeki olumlu etkilerinin farkındalığı, hastane mimarisinde uzun süredir mevcuttur. BaĢarılı bir hastane bahçesi tasarımında yetiĢkin ve çocuk hastalar, hastane personeli ve ziyaretçiler gibi kullanıcı grupları gözönünde tutulurken, hastane giriĢ ve çıkıĢları, otopark yerleri, hastane yolları, çocuk oyun alanları, dinlenme alanları, su elemanları, art elemanları, saha mobilyaları, bitkilendirme ve bakım konularını da kapsamalıdır. Tez çalıĢmasının literatür kısmının ilk aĢamasında, hastane bahçelerinin tarihçesi ile ilgili genel bilgiler verilmiĢtir. Hastanelerin tarih boyunca geliĢimini incelerken, doğal ortamın, dıĢ mekanın hastaların iyileĢmesi üzerindeki olumlu etkilerin farkındalığı irdelenmiĢtir. Bununla birlikte hastanenin dıĢ mekan tipolojisi, sahanın potansiyelleri, kullanıcı grupları, hastaneler için dıĢ mekan tasarım kriterleri baĢlıkları altında incelenmiĢtir. Literatür aĢamasının ikinci kısmında, sert peyzaj tasarımı için giriĢ ve çıkıĢlar, otopark alanları, yollar, çocuk bahçeleri, dinlenme alanları, sanat, su elemanları, kent mobilyaları, oturma elemanları, iĢaretleme, aydınlatma ve çöp kutusu baĢlıkları altında araĢtırılmıĢtır, bitkilendirme ve bakım konuları üzerinde durulmuĢ ve bu konuları içeren bir kontrol listesi oluĢturulmuĢtur. Literatür taraması sonucunda hastane bahçelerinin tasarım kalitesi değerlendirilirken Robert Paine ve Caroly'n Francis tarafından oluĢturulan kontrol listesi referans alınmıĢtır. OluĢurulan kontrol listesi Azerbaycan Bakü'deki beĢ seçilmiĢ hastanede test edilmiĢtir. ÆalıĢmada her beĢ hastanede de fotoğraflama, gözlem ve yerinde tespit yöntemleri kullanılmıĢtır. ÆalıĢmada, hastane peyzajının planlanmasında dikkate alınması gereken çeĢitli yönlerin bir analizini sunmaktadır. Hastaların esenliği ve tıbbi vi tedavilerinin sonuçları üzerinde olumlu etkileri olan bir iyileĢme ortamının elde edilmesine katdıkda bulunabilecek tasarım hususlarının bir listesini sunarken aynı anda tüm hastanelerin verimliliğini arttırmaktadır. Her beĢ hastane için de unitede ayrı olarak çocuk oyun yerleri tasarlanmalı, hastane bahçesinde Ģemsiyeli masalar ve sandalyeler yapılmalı, yenilebilir meyveler için bahçeler yapılandırılmalı, görme engelli hastalar için dokusal bantları yer almalıdır. Yapılan analizler sonucuda, her beĢ hastanede de ciddi eksiklikler bulunmamaktadır. KarĢılaĢtırmalı analizler sonucunda, hastane dıĢ mekan tasarımında ilk olarak Liv Bona Dea hastanesi ve daha sonra ise Ulusal Onkoloji hastanesinin diğer hastanelere kıyasla daha baĢarılı açık alan tasarımlarına sahip oldukları belirlenmiştir