Abstract:
Bu araĢtırmanın temel amacı yetiĢkin bireylerin çocukluk çağı travmaları ve
somatizasyon düzeyleri arasındaki iliĢkide stresle baĢa çıkma ve ruh sağlığı için
koruyucu bir faktör olduğu düĢünülen bireyin algıladığı sosyal desteğin aracı
rolünü incelemektir. AraĢtırmanın alt amacı ise çocukluk çağı travmaları ve
somatizasyon değiĢkenlerini yaĢ, cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi,
ekonomik düzey ve psikolojik yardım alma ihtiyacı hissedip hissetmeme
sosyodemografik değiĢkenleri açısından incelemektir. AraĢtırmanın evrenini
Sakarya ilinde ikamet eden 282‟si (%56) kadın, 222‟si ise (%44) erkek olan 18-
65 yaĢ aralığındaki toplam 504 yetiĢkin birey oluĢturmaktadır. AraĢtırmada
çocukluk çağı travmaları, somatizasyon, stresle baĢa çıkma ve algılanan sosyal
destek ana değiĢkenleri ile bunların alt boyutları arasındaki iliĢkiler, iliĢkisel
tarama modeline uygun olarak incelenmiĢtir. Verilerin toplanmasında Çocukluk
Çağı Ruhsal Travma Ölçeği (ÇÇRTÖ), Somatizasyon Ölçeği (SÖ), Stresle BaĢa
Çıkma Ölçeği (SBÇÖ), Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ)
ve araĢtırmacı tarafından hazırlanan Demografik Bilgi Formu (DBF)
kullanılmıĢtır. Katılımcılardan elde edilen veriler SPSS 27 istatistik programı
kullanılarak analiz edilmiĢtir. Verilerin analizinde Bağımsız Örneklem t-testi, Tek
Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Pearson Korelasyon analizi kullanılmıĢtır.
Aracı değiĢken etkisinin analizini yapmak için ise Process 3.5 uygulanmıĢtır.
AraĢtırma verilerinin analizi sonucunda çocukluk çağı travmaları puanları ile
somatizasyon puanları arasında pozitif yönlü iliĢkinin olduğu bulunmuĢtur.
Çocukluk çağı travmaları puanı arttıkça somatizasyon puanının arttığı
gözlenmiĢtir. Çocukluk çağı travmaları ile somatizasyon arasındaki iliĢkide
stresle baĢa çıkma ve algılanan sosyal desteğin kısmi aracı rolünün olduğu
saptanmıĢtır. Çocukluk çağı travmaları ve somatizasyon puanlarının çalıĢmada
vi
ele alınan sosyodemografik değiĢkenlere göre farklılık gösterdiği tespit edilmiĢtir.
AraĢtırmadan elde edilen sonuçlar, ilgili alan yazın çerçevesinde tartıĢılmıĢtır.
AraĢtırma bulgularının, alan yazına ve gelecekte yapılması planlanan benzer
çalıĢmalara katkı sağlayacağı düĢünülmektedir.