Abstract:
Çocuklar, dünyaya geldikleri andan itibaren fen ile iç içedirler. Bu dönemde
meraklı, araştırmacı, hareketli ve çevreye karşı duyarlılık gösterirler. Bu özellikler
çocukları yaşadıkları dünyayı ve çevrelerini tanıyabilmek için soru sormaya ve
karşılaştıkları olaylar arasında ilişki kurmaya yönlendirir. Çocukları destelemek,
merak ettikleri her şeyi öğretebilmek ve öğrenmelerine fırsat yaratabilmek için okul
öncesi eğitim kurumlarında uygun ortamlar hazırlanmalıdır. Bu da okul öncesi eğitim
kurumlarında fen etkinliklerine yer verilmesi ve düzenli bir şekilde yürütülmesi ile
mümkündür. Fen etkinliklerinin, çocuklar üzerindeki önemli etkileri düşünüldüğünde,
okul öncesi eğitim kurumlarında fen etkinliklerine kesinlikle önem verilmelidir. Bu
araştırmada, okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine yönelik görüşlerinin
belirtilmesi: bir durum çalışması amaçlanmıştır. Çalışma, temel nitel araştırma
yöntemlerinden biri olan durum çalışması kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma,
2021-2022 eğitim-öğretim yılında Edirne il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığı’na
bağlı olarak özel ve resmi okullarda aktif olarak çalışan en az iki yıllık tecrübesi olan,
on altı tane okul öncesi öğretmeninin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri
toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen, on tane açık uçlu sorularla
hazırlanan görüşme soruları bulunmaktadır. Çalışmada verilerin analizinde temel nitel
analiz yöntemlerinden biri olan betimsel içerik analizi kullanılmıştır. Analiz sonucu
elde edilen bulgular, tablolaştırılarak okul öncesi öğretmenlerinin fen etkinliklerine
yönelik görüşleri incelenmiş ve bunun üzerine bulguların yorumu sağlanmıştır. Elde
edilen veriler sonucunda okul öncesi öğretmenleri fen etkinliklerinin çocuklar için
önemli olduğu konusuna ulaşılmıştır. Nedeni etkinliklerin yaparak, yaşayarak
öğrenmeyi sağlaması, merak uyandırması ve keşfetme hissi uyandırması olduğu tespit
edilmiştir. Okul öncesi öğretmenlerinin, fen etkinliklerine hazırlanarak gittikleri,
önceden planladıkları, başvurdukları materyaller ise internet görselleri, kitaplar,
vi
dergiler ve yurtdışı platformlarını tercih ettikleri tespit edilmiştir. Fen etkinliklerini
planlama ve uygulama hususunda etkinliklerin merak uyandırması, çocukların yaşına,
gelişimine ve amaçlarına uygun olması, güvenli olması ve aynı zamanda yaratıcılığı
geliştirmesi olduğu anlaşılmıştır. Çalışmaya katılan bazı okul öncesi öğretmenleri, fen
etkinlikleri konusunda kendilerini yeterli hissederken bazıları ise kendilerini bu
hususta yetersiz hissetmekte olduğu tespit edilmiştir. Bunun nedeni ise materyal
eksikliği ve okul yerleşkesinin elverişli olmamasına bağlanır. Fen etkinliklerinde
materyallerin önemli ve ilgi çekici olması, kolay ulaşılabilir olması, güvenli ve sağlıklı
olması, çocukların seviyesine uygun olması bulgulanmıştır. Okul öncesi
öğretmenlerinin fen etkinlikleri sırasında farklı yöntem ve teknikleri sıklıkla
uygulamaya çalıştıkları bulgulanmıştır. Uygulama yaparken bir takım sorunlarla
karşılaştıkları ve bu sorunların gerekli malzemeyi temin edememe, etkinliklerden
beklenen sonucu alamama, etkinlikler için yeterli zamanın olmaması ve çocukların
etkinlik esnasında dikkatlerinin dağılması olduğu anlaşılmıştır. Son olarak fen
etkinliklerinin eğitim programlarında verimli olabilmesi için yeterli araç-gereç ve
materyal olması gerektiği, okullarda araştırma, fen laboratuvarları, fen köşeleri,
uygulama sınıflarının olması, öğretmenlere hizmet içi eğitimler ve atölye çalışması
temaları bağlamında öneriler verilmiştir.