Abstract:
Genetik yaps değiştirilmiş organizmalar (GDO) ile bu tür
organizmalardan üretilen gda veya yem ürünlerinin tüketim amaçl
kullanm gerek Avrupa Birliği gerek Türkiye’de onay sürecine tâbi olup,
piyasaya arz edilmeleri ancak söz konusu genetik yaps değiştirilmiş
üründeki GDO orannn öngörülen snr aşp aşmadğna göre belirlenen
etiketleme kurallar doğrultusunda mümkündür. Ülkemiz mevzuat
uyarnca, ‘GDO ve ürünleri’ ya da ‘GDO’lardan elde edilen ürünler’
kapsamna giren ürünler için Biyogüvenlik Kurulunun onay
gerekmektedir. Diğer taraftan, Avrupa Birliği mevzuatnda ‘GDO ile
üretilen’ olarak ifade edilen ve diğer bir kategori altnda değerlendirilmesi
gereken ürünler olduğu anlaşlmaktadr.
* (Yrd. Doç. Dr.) Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü Ticaret Hukuku Anabilim Dal
** Bu makale, 15 Mart 2016 tarihinde Dünya Tüketiciler Günü vesilesiyle İstanbul Aydn Üniversitesi Hukuk
Fakültesi tarafndan düzenlenen “Türkiye ve Avrupa Birliği’nde Yeni Nesil Tüketici Haklar” Panelinde
yazar tarafndan sunulmuş olan “Tüketicinin Sağlk ve Güvenlik Hakki Çerçevesinde GDO’lu Ürünler”
başlkl tebliğden esinlenerek yazlmştr.
Genetiği Değiştirilmiş Yem ile Beslenen Hayvanlardan Elde Edilen Ürünlerin Avrupa
Birliği ve Türk Biyogüvenlik Hukukunda Onay ve Etiketleme Şartlarından Muaf Olması
152
Bu ürünlere ilişkin ulusal mevzuatmzda hiçbir atfta bulunulmamasna
karşlk Avrupa Birliği’nin ilgili Tüzüğünden bu kapsamda giren ürünler
arasnda genetiği değiştirilmiş yem ile beslenmiş hayvanlardan elde edilen
ürünler olduğu görülmektedir. Bu kategori kapsamna giren ürünler hem
Avrupa Birliği hem de Türkiye’de biyogüvenlik mevzuat kapsam dşnda
tutulmuşlardr. Dolaysyla da, herhangi bir onay sürecine tabi olmayp,
biyogüvenlik mevzuat bağlamnda etiketlenmeleri de söz konusu değildir.
Avrupa Birliği üye ülkelerinde, tüketicilerin artan talepleri doğrultusunda
genetiği değiştirilmiş yem ile beslenmemiş hayvanlardan elde edilen
ürünlerin bu yönde etiketlenmesi uygulamasnn yaygnlaştğ
görülmektedir.