Abstract:
XIV-XV. yüzyıl Eski Türk edebiyatının mesnevî
şairlerinden biri olan Abdülvâsiʻ ve eserleri son üç asırda unutulmuş,
sonra Halîl-nâme ve Miʻrâc-nâme’si ile bilimin gündemine
girmiştir. Bu sanatkâr hakkında yapılan araştırmaların her biri millî
ve yabancı kütüphaneler hakkıyla taranmadan yapıldığı için hep
noksan kalmıştır. Mevcut ve bilinen nüshalara göre şairin eserlerinin
tenkitli metninin oluşturulmamış olması her iki eserinin de tahlilini
imkânsız kılmıştır. Eski Türk edebiyatında İbrahim Peygamberden
başka, İbrahim ve İsmail, İbrahim Edhem, son İslâm Peygamberinin
oğlu İbrahim ve nihayet Türk din ve tasavvuf edebiyatının kurucusu
Ahmed Yesevî’nin oğlu İbrahim gibi İbrahimler hakkında da edebî
eserler oluşturulmuştur. Bunlardan en az bilineni Ahmed Yesevî
oğlu İbrahim için Türkiye dışında ve XII. yüzyılda yazılmış olanıdır.
Makalede, bu İbrahimler ve kahramanı İbrahim adlı şahıslar olan
edebî eserler hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca kütüphane kayıtlarına
farklı adla yazıldığı için dikkatlerden kaçan, kütüphane dijital
tanıtım kataloğuna da alınmayan bir Halil-nâme nüshası tanıtılmıştır.
Genelde Türk külliyat yayıncılığının ihmalleri ve ilmî araştırma
anlayışımızdaki bir noksanlık ve bunun doğurduğu sonuçlar, özelde
de Abdülvâsiʻ çalışmalarındaki ihmallere işaret edilmiştir
