Abstract:
Bu çalışmada Accuray marka Tomoterapi cihazının volo planlama sistemiyle akciğer
kanserinde Volümetrik Ark Tedavi (VMAT) ve Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi
(IMRT) teknikleri kullanılarak elde edilen doz dağılımlarının ve çevre dozların
karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu çalışmada ,akciğer kanseri tanısı almış 7 hastanın
BT görüntüleri MIM konturlama istasyonunaaktarılmıştır. BT görüntüsü üzerinden
hedef volüm; PTV sağ veya sol akciğer, kritik organlar; kalp, kosta, özefagus,
medulla, bilateral akciğer belirlenerek TomotheraphyVolo Planlama Sistemi’ne
aktarılmıştır.
Çalışmada Tomoterapi cihazında VMAT ve IMRT teknikleri kullanılarak tümör
boyutu (tm) 1cm iken tomoterapi cihazının kesit alanı (jaw) 1 cm olarak PTV dozu
60 Gy ve 3 fraksiyon olacak şekilde planlama yapılmıştır. Daha sonra tümör boyutu
(tm) 1 cm iken kesit alanı (jaw) 2,5 cm ,daha sonra tümör boyutu (tm) 1 cm ve kesit
alanı (jaw) 5 cm olacak şekilde aynı doz ve fraksiyonda planlama yapılmıştır. Bu 3
farklı planlama bittikten sonra tümör boyutu (tm) 3 cm ve kesit alanı (jaw) 1 cm,
tümör boyutu (tm) 3 cm ve kesit alanı (jaw) 2,5 cm daha sonra tümör boyutu 3 cm
(tm) iken kesit alanı (jaw) 5 cm olacak şekilde 3 farklı planlama yapılmıştır.En son
tümör boyutu (tm) 5 cm iken kesit alanı (jaw) 1 cm,tümör boyutu (tm) 5 cm iken
kesit alanı (jaw) 2,5 cm, tümör boyutu (tm) 5 cm iken kesit alanı (jaw) 5 cm olacak
şekilde radyoterapi planları oluşturulmuştur. Tüm tedavi planlarında, PTV’ye
tanımlanan dozun %95’ini sağlayacak şekilde optimize edilmiştir. Planlarda elde
edilen veriler Excel 2010 ve SPSS 15.0 2 istatistiksel analiz programı ile Mann
Whitney U testi kullanılarak analiz edilmiştir
Yapılan çalışma sonucunda Akciğer kanserinin tedavisinde karşılaştırılan VMAT ve
IMRT tekniklerinden 1 cm’lik tümör boyutunda 1 cm’lik jaw, 2,5 cm’lik jaw ve 5
cm’lik jaw için,daha sonra 5 cm’lik tümör boyutunda kullanılan 1 cm’lik jaw için
PTV max ,D95 değerleri ve kritik organ olan bilateral akciğer max değerleri
üzerinde VMAT lehine anlamlı bir farklılık saptanmıştır (p<0,05). 3 cm’lik tümör
boyutunda kullanılan 1 cm’lik, 2,5 cm’lik ve 5 cm’lik jaw alanlarında ve 5 cm’lik
tümör boutunda kullanılan 2,5 ve 5 cm’lik jaw alanlarında karşılaştırılan tedavi
yöntemleri için PTV max ve bilateral akciğer max değerleri üzerinde yapılan
istatistiksel analiz sonucunda VMAT lehine anlamlı bir farklılık saptanmıştır
(p<0,05). Tedavi sürelerinde ise 1 cm’lik tümör boyutunda kullanılan 1 cm’lik jaw
alanında istatistiksel analiz sonucunda IMRT lehine anlamlı bir farklılık saptanmıştır
(p<0,05) ve diğer kritik organlar için ise anlamlı bir farklılık saptanmamıştır
(p>0,05). Sonuç olarak; 1 cm, 3 cm ve 5 cm’lik tümör boyutlarında kullanılan 1 cm,
2.5 cm ve 5 cm kesit (jaw) alanlarına göre her iki teknikte kritik organları
xi
korumuştur. Fakat VMAT tekniğinin hedef hacim (PTV) ve bilateral akciğer
açısından daha iyi sonuçlar verdiği görülmüştür