Abstract:
Araştırmanın amacı, okul öncesine ve ilköğretime devam eden öğrencilerin, velilerinin
ve öğretmenlerinin kaynaştırma öğrencilerine ilişkin tutumlarının incelenmesidir.
Araştırmanın çalışma grubu, Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul öncesi ve ilköğretim
bünyesinde sınıflarında kaynaştırma öğrencisi bulunan 10 öğretmen, 50 öğrenci, 50
veliden oluşmaktadır. Nitel veri analiz tekniklerinden durum çalışması kullanılarak
gerçekleştirilen bu çalışmada, kaynaştırma öğrencilerine ilişkin tutumlarını belirlemek
için uzman görüşleri alınarak, Sözer (2018) tarafından geliştirilen; Kişisel Bilgi
Formu, Öğretmenlerin, Velilerin Kaynaştırma Öğrencilerine Yönelik Yarı
Yapılandırılmış Görüşme Formu, Kaynaştırma Öğrencilerine Yönelik Resim Soru
Formu kullanılmıştır. Veriler öncelikli olarak deşifre edilerek excel formuna
aktarılmış ve elde edilen veriler soru bazlı olarak, her soru içinde içerik analizi
gerçekleştirilerek yapılmıştır. Verilerin analiz süreci, verilerin düzenlenmesi, ön
okumaların yapılması, kodların organize edilmesi, verilerin sunulması ve
yorumlanmasını içermektedir. Analiz sonuçlarının geçerliliğini sağlamak için
öğrencilerin çizdikleri resimler, öğretmen ve veli görüşlerinden örnekler sunulmuştur.
Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; olağan gelişim gösteren çocukların resimleri
incelendiğinde, kaynaştırma eğitimi alan akranlarının kendilerinden farklı gördüğü
yönleriyle ilgili resim çizimleri ve yorumlarına ulaşılmıştır. Öğretmenlerin ise
kaynaştırma öğrencilerine karşı olumlu tutum içinde oldukları, çalışmaları ve
etkinlikleri çeşitlendirerek sınıf içi uyumu sağlamaya çalıştıkları görülmüş,
ebeveynlerin tutumları incelendiğinde ise öğretmen tutumlarından ayırt edici görüş
farklılıkları bulunmuştur. Ebeveynlerin olağan gelişim gösteren çocuklarına yönelik,
kaynaştırma eğitimi alan öğrencilerin davranışlarının olumlu tutumların yanı sıra sınıf
atmosferini olumsuz yöndeki etkilerine ilişkin tutumların yer aldığı farklılıklar
bulunmuştur. Öğrencilerin kaynaştırma öğrencisine yaklaşımlarına ilişkin görüşlerinin
olumlu yönde olduğu ancak sınıf içi davranışlarının olumsuz etkilerinin olduğu
verilerine de ulaşılmıştır.
