KÜLTÜRLERARASI PEDAGOJİ MODELİ TARTIŞMALARI VE UYGULAMA ALANLARI

Abstract

Anadolu, tarihsel olarak farklı kültürlere ve inançlara ev sahipliği yapmış olması nedeniyle çok kültürlü bir coğrafyadır. Çok kültürlülük, farklı etnik ve kültürel kökenlere sahip toplulukların kendi özgün kimliklerini korumalarını onaylayan, her çeşit kültürel kimliğe yaşam alanı açan ve onların bu alanda varlıklarını korumalarını destekleyen bir anlayıştır. Çok kültürlülük anlayışının, toplumun üyeleri arasında etnik, kültürel, dilsel, dinsel vb. çeşitliliğin bir arada yaşamasını temin etmek, bunun yasalaştırılmasını temin etmek ve aynı zamanda bu farklı gruplar arasında bir tür toplumsal birlik hissinin oluşmasını sağlamak gibi önemli bir fonksiyonu vardır. Daha önce öğretmenler, idareciler ve öğrencilerin çok kültürlü eğitime dönük algılarını ortaya koyan çok sayıda çalışma yapılmıştır. Eğitim sisteminin önemli bir ayağını oluşturan eğitim sendikalarının çok kültürlü eğitime yönelik algıları, çalışmaları ve önerilerini ele alan bir çalışma ise henüz yapılmamıştır. Bizler de bu tez ile bu açığı doldurmayı amaçladık. Dolayısıyla bu çalışmada, nitel araştırmalarda yaygın olarak başvurulan yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak eğitim sendikalarının çok kültürlülüğe yönelik algıları, çalışmaları ve önerileri araştırılmıştır. Görüşülen sendikalar; Eğitimciler Birliği Sendikası, Türk Eğitim Sendikası, Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası, Eğitim ve Bilim İş görenleri Sendikası, Aktif Eğitimciler Sendikası, Tüm Eğitim Çalışanları Sendikası, Anadolu Eğitim Sendikası, Özgür Eğitimciler Sendikası, Demokratik Eğitimciler Sendikası’dır. Sendika yetkilileri, çok kültürlü bir coğrafyada yaşadığımızı ve bunu bir zenginlik olarak gördüklerini fakat eğitim sistemimizin çok kültürlü bir anlayışa sahip olmadığını ifade ettiler. Bu durumun ise fırsat eşitsizliğine neden olup pek çok sorunu tetiklediğini düşünmekteler. Bunun önüne geçmenin biricik yolunun farklı kimlikleri kabul etmek ve kucaklamak olduğu yine tüm sendika yetkililerince kabul görmektedir. Çok kültürlü eğitimle, insanların birbirini daha iyi tanıyacaklarını, farklı kültür ve inançlara mensup vatandaşlarımızın ülkeye ve topluma karşı aidiyet duygularının gelişeceğini ifade etmeleri son derece önemlidir. Sendika yetkililerine göre ülkemizde bugüne kadar çok kültürlü bir eğitim olmamasının temel sebebi karar alıcılardır. Tüm sendika yetkililerinde tepeden alınan kararların, taban tarafından itiraz edilmeden uygulanacağı fikri hakim. Tüm sendika yetkilileri uygulayıcı olan öğretmen ve idarecilerin çokkültürlü eğitime dair yeterli bir birikime sahip olmadıklarını düşünmektedirler. Bu problem için çözüm önerileri ise çeşitlilik arz etmektedir. Çokkültürlü eğitimin ülkemizde uygulanması halinde bir sendika yetkilisi dışında tüm sendika yetkilileri tereddütsüz olarak olumlu sonuçların oluşacağı düşüncesindedir. Dolayısıyla, eğitim sendikalarının farklı kültürleri barındıran toplumuza dair farkındalıkları ve farklı kültürlere mensup kesimlerin yaşadıkları sorunlara karşı hassasiyetleri oldukça yüksektir. Çokkültürlü eğitimin bu sorunların pek çoğunun çözümüne büyük katkı sağlayacağı düşüncesi sendikalar arasında paylaşılan bir kanı olarak karşımıza çıkmaktadır.