14-18 YAŞ ARASI ERGENLERİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIKLARI İLE İNTERNET BAĞIMLILIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Araştırmada ergenlerin psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile internet bağımlılıkları arasındaki ilişkinin, psikolojik dayanıklılığın alt değişkenlerinden olan akran desteği, okul desteği, aile desteği, uyum, empati ve mücadele azmi alt değişkenleri bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. 2018–2019 Eğitim-Öğretim Yılında İstanbul ili Sarıyer ilçesinde lise öğrenimine devam eden Anadolu Lisesi, Sağlık Meslek Lisesi, Turizm Otelcilik Lisesi, Kız Meslek Lisesi ve Anadolu İmam Hatip Lisesinden kız ve erkek toplam 822 öğrenci üzerinde anket uygulaması yapılmıştır. Anket “Kişisel Bilgi Formu”, "Ergen Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği” ve "İnternet Bağımlılığı Ölçeği” bölümlerinden oluşmaktadır. Elde edilen sonuçlara göre internet bağımlılığı demografik özelliklere göre genel olarak anlamlı derecede farklılaşmaktadır. Örneklemde yaşı küçük olanlarda, kız çocuklarında, düşük sınıflarda, imam hatip liselerinde, sır paylaşılan dost ve duygusal ilişkisi olanlarda daha yüksek düzeydedir. Aile özelliklerine göre internet bağımlılığı bir farklılık göstermezken (p>0.05), internet kullanım amacı, sıklığı gibi özelliklere göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır (p<0.05). Sosyal medya en fazla internet kullanımının olduğu alandır. Psikolojik dayanıklılık kavramının da yine, demografik özelliklere göre genel olarak anlamlı farklılıklar gösterdiği, özellikle yüksek sosyo-ekonomik düzeye sahip olan, daha genç örneklemde, duygusal ilişkisi ve sır paylaşılan dostu olanlarda daha yüksek düzeydedir. Aile özelliklerine göre psikolojik dayanıklılık istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermese de (p>0.05), internet bağımlılığı yüksek olan gruplarda anlamlı derecede düşmektedir (p<0.05). İnternet bağımlılığı toplam puanı ile psikolojik dayanıklılığın aile desteği, okul desteği, uyum, mücadele azmi ve toplam psikolojik dayanıklılık arasında istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönde bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). Arkadaş desteği ve empati ile internet bağımlılığı arasında ise istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır (p>0.05).