TÜRKÇE SÖZLÜK’TE ARGO VE ARGOLAŞMA

Abstract

Yapılan bu çalışmayla argonun iki farklı kullanım boyutu olan bir anlam alanı olduğunu gördük. Bunlardan birincisi; gizlenme, kamufle olma, boşalma, rahatlama maksatlı kullanımı; diğeri sövgü ve ilenç sözü olarak kullanılan boyutudur. Başlangıçta gizlenme, kamufle olma, boşalma, rahatlama amacıyla kullanılmayan; sövgü ve ilenç sözü olarak algılanmayan bir sözün zaman içerisinde gizlenme, kamufle olma, boşalma, rahatlama amacıyla kullanılmasına veya sövgü ve ilenç sözü olarak algılanmasına da argolaşma denir. “Türkçe Sözlük’te Argo ve Argolaşma” adıyla hazırlanan bu çalışma konu itibariyle sözlük bilimi ve anlam bilimi ile ilgili olduğundan ilk olarak bu alanlarla ilgili genel bir araştırma yaptık. Bu araştırmalarımızın ardından argo, argonun tanımı, tarihçesi, oluşum yolları, kimler tarafından kullanıldığı, diğer anlam alanlarıyla ilişkisi ve argodaki eğilimler ile ilgili bilgi topladık. Topladığımız bu bilgiler ışığında argo ve argolaşmayı argonun var olan sınıflandırmasını da içine alacak şekilde yeniden sınıflandırdık. Bu sınıflandırmada argoyu 1) Kullanım çevresine göre argo: Azınlık argosu, ayaktakımı argosu, inanç argosu, sporcu argosu, cinsel argo, kapalı topluluk argosu, ticaret argosu, iletişim argosu. 2) İfade ediliş şekline göre argo: Dilbilgisel yapı düzeyinde argo, bağlam düzeyinde, görsel-işitsel argo olarak sınıflandırdık. Yaptığımız araştırmalar sonucunda elde ettiğimiz bilgileri birleştirerek çıkarımlar elde etmeye çalıştık. Elde ettiğimiz çıkarımlar ışığında da TDK Türkçe Sözlük’ün Kasım 2011 basımını genel argo sözlüğü niteliği taşıyan sözlüklerle “A.Fikri’nin Lugat-ı Garibe, Osman Cemal Kaygılı’nın Argo Lugatı, Seyfettin Şimşek’in Argo Lügatçesi, Ferit Devellioğlu’nun Türk Argosu, Kemal Tahir’in Argo Sözlük, Ali Püsküllüoğlu’nun Türkçenin Argo Sözlüğü, Hulki Aktunç’un Büyük Argo Sözlüğü ve Bahattin Sezgin’in Yeni Argo Sözlüğü” ile karşılaştırmalı olarak inceledik. Bu incelemelerimizi argo ile ilgili yapılan ve kaynaklarda belirtilen başka çalışmalarla ve internet kaynaklarıyla destekledik. Tüm bu çalışmalar ve yöntemlerde belirttiğimiz maddeler dahilinde Türkçe Sözlük’te yer alan 77.005 madde başı, 15.287 madde içi olmak üzere toplam 92.292 söz varlığını argo ve argolaşma konu başlığı altında inceledik. Bu incelemeler sonucunda Türkçe Sözlük’te 1001 argo, 1070 argolaşma, toplam 2071 argo ve argolaşma tespit ettik.