Abstract:
Bu çalışmanın amacı, evli bireylerde bağlanma stilleriyle bilişsel esnekliğin
ilişki doyumuna etkisinin incelenmesidir. Bu bağlamda öncelikli olarak evlilik
kurumundan hareketle, bağlanma stilleri, daha sonraki bölümlerde ise bilişsel
esneklik ve evlilikte ilişki doyumu konuları değerlendirilmiştir. Araştırmanın
örneklemini ise, İstanbul ilinde yer alan 140 evli birey meydana getirmektedir.
Araştırmada ölçme aracı olarak “Yakın İlişkilerde Yaşantılar II Envanteri”,
“Bilişsel Esneklik Envanteri”, “Evlilik Yaşam Ölçeği” ve araştırıcının
oluşturduğu “Demografik Bilgi Formu” kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama
aracı olarak da anket kullanılmıştır. Araştırmanın veri analizinde SPSS 23
programı kullanılmıştır. Ölçeklerin güvenilirliğini test etmek için Cronbach’s
Alpha katsayısı kullanılmıştır. Ayrıca, ölçeklerin ilişkisini incelemek amacıyla
Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Gerekli görülen geçerlik ve
güvenirlik analizlerine tabi tutulmuştur. Geçerlilik için yapı geçerliliği olan
açımlayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Yanılma düzeyi (alfa değeri) % 95
olarak alınmıştır. Dolayısıyla olasılık (p) değerinin 0,05 ve daha küçük olduğu
durumlar istatistiki olarak kabul edilmiştir.
Elde edilen bulgulara göre, bireylerin olumlu bilişsel değerlendirmeleri, ilişki
doyumunda önemli rol oynamaktadır. Güvenli bağlanma stiline sahip bireylerin,
ilişki doyumunda beklenildiği gibi olumlu yönde ilişki bulunmuştur. Ayrıca,
evlilik doyum düzeylerinin cinsiyet ve evlenme durumu açısından da anlamlı
farklılık gösterdiği görülmüştür. Bulgulara göre, erkeklerin bilişsel yönden
daha esnek oldukları ve olayları olumlu değerlendirebildikleri görülmüştür. Aile
ortamında yetişkinlerin iyi olma durumları üzerinde olumlu etkisi olan bilişsel
esneklik, bireylerin sağlıklı yaşam stilleri geliştirmelerinde önemli rol
oynamaktadır. Araştırmadan elde edilen bulgular ışığında araştırmada bulunan
sonuçlar tartışılmış ve gelecek araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.