Abstract:
Bu araştırmada PISA uygulama dönemlerine (2003, 2006, 2009, 2012) göre 15
yaşındaki Türk öğrencilerin sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik özellikleri (anne ve
babalarının eğitim düzeyi, iş yerindeki pozisyonu, ailelerinin kültürel zenginliği, ,
evlerindeki olanaklar) kapsamında fen okuryazarlığını tutarlı olarak yordayan
değişkenlerin bulunup bulunmadığı, varsa bu değişkenlerin neler olduğunun
saptanması amaçlanmıştır.Zaman serisi desenlerinden kesit alma yaklaşımına göre
verileri toplanan araştırmanın evrenini, 15 yaş 3 ay ile 16 yaş 2 ay yaş aralığında olan
tüm Türk öğrenciler oluşturmaktadır. Örneklemini ise bu evrenden tabakalı
örnekleme yoluyla seçilmiş PISA 2003 uygulaması için 4855, PISA 2006
uygulaması için 4942, PISA 2009 uygulaması için 4996, PISA 2012 uygulaması için
4848 öğrenci oluşturmaktadır. Türk öğrencilerin fen okuryazarlığı puanlarını
yordayan değişkenler PISA öğrenci anketlerinden her dönemde (2003, 2006, 2009,
2012) ortak olarak yer alan sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik özellikleri yoklamaya
yönelik maddelerle belirlenmiştir. Araştırmada verilerin analizi, aşamalı çoklu
regresyon analizi ile yapılmıştır. Veriler SPSS 20.0 programında çözümlenmiştir.
Araştırma sonucunda analize alınan sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik değişkenlerin
PISA uygulamaları için anlamlı yordayıcı olduğu ve öğrencilerin evlerindeki
olanaklar, ailenin kültür zenginliği, anne babanın eğitim düzeyi ve iş yerindeki
pozisyonu değişkenlerinin Türk öğrencilerin PISA fen okuryazarlığı puanlarını 2003,
2006, 2009 ve 2012 uygulama dönemlerinde tutarlı bir şekilde yordadığı
bulunmuştur.