Abstract:
Bu ara tırmada mesleki eğitim kurumlarında çalı an öğretmen ve
yöneticilerin maruz kaldıkları yıldırma davranı ları ile mesleki tükenmi likleri
arasındaki ili kiyi belirlemek ve çözüm önerileri getirmek amaçlanmı tır.
Ara tırma Đstanbul ili Beykoz Đlçesindeki meslek liselerinde görev
yapan 251 öğretmen ile gerçekle tirilmi tir. Öğretmenlerin tükenmi lik
durumlarını ölçmek için “Piers - Herrisen Tükenmi lik Ölçeği” kullanılmı tır.
Maruz kaldıkları yıldırma davranı ları için “Đ Yerinde Yıldırma Ölçeği”
kullanılmı tır.
Veriler SPSS programında analiz edilmi tir. Öğretmenlerin maruz
kaldıkları yıldırma davranışları ve mesleki tükenmişlikleri, cinsiyet, ya ,
medeni durum, çocuk sayısı, e in çalı ması, eğitim durumu, branş, mesleki
kıdem ve okuldaki kıdem değişkenlerine göre değerlendirilmi tir. Verileri
analiz etmek için t testi ve One-Way-ANOVA kullanılmı tır. Ayrıca maruz
kalınan yıldırma davranı larının tükenmi lik üzerine etkisi incelemek için
regresyon analizi kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda, öğretmenlerin maruz kaldıkları yıldırma
davranışlarının mesleki tükenmişlikleri üzerinde olumsuz etkisi olduğu
belirlenmiştir. Demografik özelliklerden çocuk sayısı arttıkça öğretmenlerin
maruz kaldıkları yıldırma davranı larının artığı tespit edilmi tir. Evli olan
öğretmenlerin bekar olanlara göre daha fazla yıldırmaya maruz kaldıkları
tespit edilmiştir. Eğitim durumu arttıkça öğretmenlerin tükenmişliklerinin
arttığı tespit edilmiştir. Ayrıca kültür dersi öğretmenlerinin meslek dersi
öğretmenlerine göre tükenmişlik durumlarının daha fazla olduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Öğretmenlerin mesleki tükenmişliklerinde maruz kaldıklarıyıldırma davranı larının etkili olduğu, fakat tükenmi liği, maruz kalınan
yıldırma davranı ları ile açıklamanın yeterli olmadığı ifade edilebilir.
