Abstract:
Tarihi çevreler, geçmişte “yeni” olarak tanımlanıp, günümüzde “eski”
olarak tanımlanan değerli yapıları içermektedir. Bu yapılar ait oldukları
dönemin tüm sosyal, kültürel ,ekonomik ve teknolojik verilerini
beraberinde getirmektedir. Tarihi çevredeki yapılar döneminin
şartlarını anlamamızı sağlayarak, onları günümüzün ihtiyaçlarına
cevap veren modern yapılarla birlikte değerlendirmemize yardımcı
olmaktadır. Bu açıdan, tarihi çevrelerde yapılacak olan yeni yapılar,
eski yapılarla ilişkili, günümüz mimarisini temsil edecek ve kullanıcının
gerekliliklerine yanıt verecek şekilde tasarlanmalıdır.
Bu çalışmada, ana amaç tarihi çevredeki yeni yapıları araştırmak ve
günümüzde nasıl kullanılabileceklerini modern yapılarla nasıl
birleştirilebileceklerini analiz etmektir.
Bölüm 1’de, konu; çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi belirtilerek
açıklanmıştır.
Bölüm 2’de, tarihi çevreyi korumanın amacı ve tarihi cevrenin bozulma
nedeni, tarihi çevre kavramı tanımı geniş bir çercevede verilerek
incelenmiştr.
Bölüm 3’de, Tarihi çevrede yeni yapı oluşumu başlığı altında,
mimaride eski ve yeni kavramlarının varoluşu ve günümüz yaşamı ile
nasıl bütünleştiği açıklanmıştır. Tarihi çevrede yeni yapının tanımı,
modern mimarlık kavramları ışığı altında incelenmiştir. Bu anlamda,
tarihi çevrede bulunan yeni ve ek yapıların tasarı aşamasında hangi
kriterlere sahip olması gerektiğine değinilmiştir. Tarihi çevrede yeni
yapı tasarlarken kullanılan farklı yaklaşımlar – tarihi çevrede yeni
yapı, mevcut yapıya ek, mevcut yapının yenileme ve dönüşümü
başlıklarında açıklanmıştır.
Bölüm 4’te, Mimaride yer, mekan, çevre ve bağlam kavramları ve bu
kavramların ilişkileri incelenmiştir. Tarihi çevreye yaklaşımlarda yeni yapı bağlam ilişkisi / sentezi yapılırken konum, ölçek, doku, malzeme,
renk, strüktür, biçim, işlev, sürdürülebilirlik kavramlarının tanımı
yapılmıştır. Tasarımda kullanılan temel tasarlama biçimleri (öykünmesaygılı-
zıtlık-taklit) açıklanırken, yapıları daha geniş perspektiften
mercek altına almamızı sağlamıştır.
Bölüm 5’te 2000 yılından itibaren tarihi çevre için yapılmış yeni yapı,
yeni yapıya ek ve restorasyon projeleri, müdahale ve tasarlama
biçimleri göz önünde bulundurularak seçilmiş ve analiz edilmiştir.
