Özet:
Katma değer vergisi esas itibariyle yayılı bir tüketim vergisidir.
Ülkemizde KDV uygulamasına 25.10.1984 tarih ve 3065 sayılı kanun ile
01.01.1985 tarihinden itibaren geçilmiĢtir. Katma değer vergisi iĢlemi yapan
tarafın iĢleme iliĢkin düzenlediği ve alıcıdan tahsil edeceği faturaya katma
değer vergisini de eklemek suretiyle fatura düzenlemesini, bu suretle tahsil
ettiği KDV tutarından ise alıĢlarında ödediği KDV tutarını düĢmek suretiyle
arada kalan pozitif farkı beyan edip ödemesini öngören bir vergidir.
Katma değer vergisinde yer alan vergi güvenlik müesseselerinden biri
de tevkifat uygulamasıdır. Ülkemizde uygulanmakta olan katma değer vergisi
tevkifatının kaynağını, katma değer vergisi Kanununun 9'uncu maddesi
oluĢturmaktadır. Söz konusu hükme göre temel olarak "mükellefin Türkiye
içinde ikametgâhı, iĢyeri, kanuni merkezi ve iĢ merkezinin bulunmaması"
halinde, alıcı verginin ödenmesinden sorumlu tutulmaktadır. Söz konusu
maddede ayrıca "gerekli görülen diğer hallerde" de "vergi alacağının emniyet
altına alınması amacıyla" Maliye Bakanlığının iĢleme taraf olanları (alıcıyı)
verginin ödenmesinden sorumlu tutma yetkisine sahip olduğu belirtilmiĢtir.
Maliye Bakanlığı da, vergi alacağını emniyet altına alma amacından
hareketle, çıkardığı tebliğlerle değiĢik iĢlemlerde sorumluluk uygulaması
öngörmüĢtür. Ülkemizde verginin tamamının alıcı tarafından beyan edilip
ödenmesini öngören tam tevkifatın yanı sıra, verginin sadece belirlenen
oranının alıcı tarafından beyan edilip ödenmesi olarak tanımlanan kısmi
tevkifat da yaygın bir Ģekilde uygulanmaktadır.
Bu çalıĢmamızda katma değer vergisi tevkifatına iliĢkin olarak Mayıs
2012 tarihinden itibaren yürürlükte olan ve 37 adet tebliğ veya tebliğ
bölümünü yürürlükten kaldıran ve en önemli iddiası, karmaĢık durumda olan
söz konusu tevkifat mevzuatını tek metinde toplayan daha sade ve anlaĢılır
hale getiren 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliği ve bu tebliğ üzerinden katma
değer vergisinde tevkifat uygulaması değerlendirilmiş, örnek ve muktezalarla
ii
özellik gösteren hususlar incelenmiĢ, tevkifat uygulamasının kusurları ve
sisteme ilişkin çözüm önerilerine yer verilmiştir.
