MULTIPLE INTELLIGENCE THEORY IN MULTIPLE CHILDREN: TWINS AND TRIPLETS

Abstract

Bu çalışma, 2014-2015 Eğitim- Öğretim yılı Bahar Dönemi ve 2015-2016 Eğitim- Öğretim yılı Güz Döneminde, İstanbul Esenler İlçesindeki 42 okulda (21 ilkokul, 21 ortaokul) eğitim gören, 679 ikiz ve 33 üçüz teki birinci ve altıncı sınıf (6/7-11/12 yaş) öğrencilerinin çoklu zekâ çeşitlerinin belirlenmesi, ve doğum sırası, cinsiyet, ikiz türü ve sınıf faktörlerin çoklu zekâlarına etkisinin tespit edilmesi üzerinedir.

Araştırma kapsamında, çoklu çocuklarda çoklu zekâ kuramının etkisini ölçmek için “Multiple Intelligences Development Assessment Scales (MIDAS) Assessment” Shearer’dan (2007) esinlenerek Çoklu Zekâ Anketi (ÇZA) 5’li Likert ölçeği kullanılarak araştırmacı tarafından oluşturulmuş ve uygulanmıştır. Ayrıca çoklu çocukların demografik bilgilerini edinebilmek amacıyla oluşturulan “Çoklu Çocuk Aile Tanıma Formu” öğrencilerin aileleri tarafından cevaplandırılmıştır. Araştırma sonucunda, 679 ikiz teki ve 33 üçüz teki (679+33= 712) öğrencinin verileri betimsel istatistik kullanılarak değerlendirilmiştir.

Çalışma kapsamında dört araştırma sorusuna cevap aranmıştır. İlk araştırma sorusu olarak, ikiz ve üçüz çocukların doğum sırası değişkenine bakıldığında, ilk doğan (Çocuk A), ikinci doğan (Çocuk B) ve üçüncü doğan (Çocuk C) çocuklar arasında, çoklu zekâ gelişmişliği açısından istatiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı gözlemlenmiştir. İkinci araştırma sorusu olarak, ikiz türünün çoklu zekâ çeşitliği üzerindeki etkisine bakılmıştır. Sonuç olarak, çift yumurta ikizlerinin sözel ve müzikal zekâ alanlarında tek yumurta ikizlerine göre istatiksel açıdan daha yüksek puanlar aldıkları görülmüştür. Zigot türü, üçüz çocukların aileleri tarafından bilinmediği için değerlendirilmeye alınmamıştır. Üçüncü araştırma sorusu olarak; cinsiyet faktörünün, ikiz-üçüz çocukların çoklu zekâ çeşitliği üzerindeki etkisine bakılmıştır. Kız ikiz teklerinin sözel, müzikal ve sosyal zekâ alanlarında erkek ikiz teklerine göre istatiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek puanlar aldıkları görülürken, erkek ikiz teklerinin, matematiksel zekâ alanında kız ikiz teklerine göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek puanlar aldıkları görülmüştür. Üçüz çocuklarda ise cinsiyet faktörü ve çoklu zekâ arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark görülmemiştir. Son araştırma sorusu olarak sınıf faktörünün ikizüçüz çocukların çoklu zekâ çeşitliliği üzerindeki etkisine bakılmıştır. İkiz çocuklarda, dört zekâ türünde (matematiksel zekâ, bedensel zekâ, doğa zekâsı ve içsel zekâ) zekâ alanları ile eğitim gördükleri sınıfları arasında istatiksel olarak anlamlı farklılıkların olduğu görülmüştür. Buna göre, matematiksel zekâ alanında, beşinci sınıf öğrencilerinin, birinci sınıf öğrencilerinden anlamlı şekilde daha yüksek puan aldıkları görülmüştür. Bedensel zekâ alanında ise beşinci sınıf öğrencilerinin birinci ve ikinci sınıf öğrencilerinden istatiksel olarak daha yüksek puanlar aldıkları görülmüştür. İçsel zekâ alanında, dördüncü, beşinci ve altıncı sınıf öğrencilerinin birinci sınıf öğrencilerinden istatiksel olarak daha yüksek puanlar aldıkları gözlenmiştir. Son olarak, doğa zekâ alanında, beşinci, dördüncü ve üçüncü sınıf öğrencilerinin birinci sınıf öğrencilerinden anlamlı bir şekilde daha yüksek puanlar aldıkları görülmüştür. Sınıf faktörünün, üçüz öğrencilerin çoklu zekâ gelişimlerine olan etkisine bakıldığında, üst; altıncı, beşinci ve dördüncü sınıflardaki öğrencilerin görsel zekâ alanında sırasıyla birinci sınıftaki öğrencilerden istatiksel olarak yüksek puanlar aldıkları görülmüştür.

Çalışmanın geneline bakıldığında, ikiz çocuklar aynı anda doğmuş bireyler olmalarına karşın “ikiz türü”, “cinsiyet” ve “sınıf” değişkenlerinin ikiz öğrencilerin çoklu zekâlarında istatiksel olarak farklılık göstermesine neden olduğu görülürken, “doğum sırası”nın istatiksel olarak anlamlı bir etkisi görülmemiştir. “Cinsiyet” ve “doğum sırası”nın üçüz çocukların çoklu zekâ çeşitliliğinde istatistiksel olarak bir etkisi gözlenmemiş olmakla birlikte, sınıf faktörünün etkisinin üst sınıflardaki üçüz çocukların uzamsal/görsel zekâlarında istatiksel olarak daha yüksek olduğu görülmüştür.