ORTAOKUL ÖĞRETMENLERİNİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE NEDENLERİ

Abstract

Öğretmenlerin tükenmiĢlikleri sadece kendilerini ilgilendiren bir durum değildir. Eğitim ve öğretim ortamının rehberlik ve yönlendirme konumunda olan öğretmenlerin mesleğinden soğuması, kendini baĢarısız hissetmesi ve duygusal anlamda aĢırı derecede yıpranmaları eğitim öğretim ortamını etkileyecektir. Bu bağlamda öğretim ortamındaki kalitenin artması rehberlik konumundaki öğretmenlerin kendini iyi hissetmesi için gerekmektedir. Bu araĢtırmada, ortaokul öğretmenlerinin mesleki tükenmiĢlik düzeyleri ve nedenleri incelenmiĢtir. AraĢtırma karma yöntemle gerçekleĢtirilmiĢtir. Nicel verilerin elde edilmesi için tarama modeli kullanılırken, nicel verilerden elde edilen sonuçların nedenlerinin ortaya çıkarılması için yapılandırılmıĢ görüĢme tekniği kullanılmıĢtır. Bu araĢtırmanın evreni, Ġstanbul Ġli Esenler Güngören ve Bahçelievler ilçesi, örneklem grubu bu ortaokullarda görev yapan eĢit sayıda olmak üzere 264 öğretmeni kapsamaktadır. Öğretmenlerin tükenmiĢlik düzeylerini belirlemek için Maslach ve Jackson (1981) tarafından geliĢtirilen “Maslach TükenmiĢlik Envanteri (MTE) ve kiĢisel bilgiler içinse araĢtırmacılar tarafından geliĢtirilen “KiĢisel Bilgi Formu” kullanılmıĢtır. Elde edilen sonuçlara göre, “Duygusal Tükenme” alt boyutunda öğretmenlerin yüksek tükenmiĢlik duygusuna sahip oldukları, “DuyarsızlaĢma” alt boyutuna göre katılımcıların normal tükenmiĢlik düzeyine sahip oldukları ve “DüĢük KiĢisel BaĢarı” alt boyutu incelendiğinde tükenmiĢlik düzeylerinin düĢük çıktığı görülmüştür. Cinsiyet ve mesleki kıdem değişkenleri ele alındığında “Duygusal Tükenme”, “Duyarsızlaşma” ve “Düşük Kişisel Başarı” alt boyutlarında anlamlı farklılık gözlemlenmemiştir. Yaş, medeni durum ve eğitim düzeyine göre “Duygusal Tükenme, Duyarsızlaşma ve “Düşük Kişisel Başarı” alt boyutunda anlamlı farklılık görülmemiştir.