Abstract:
Erken çocukluk döneminde kazanılan değerler; bireyin hayatı boyunca
karşılaşacağı durumlarda doğru kararlar almasına ve etik davranışlar
göstermesine yardımcı olabilecektir. Çocuklara sunulan uygun eğitim ve öğretim
ortamları sayesinde değerlerin temelleri oluşturulmaktadır. Aile, evde çocuğun
rol modeli olduğu gibi, öğretmen de okul öncesi dönemde çocuğun rol modelidir.
Öğretmen, değerler eğitimine uygun etkinlik ve materyaller kullanarak, çocuğun
değer gelişimine katkı sağlar. Erken çocukluk döneminde, çocukların gelişimine
katkı sağlayan en önemli araçlardan biri resimli çocuk kitaplarıdır. Resimli çocuk
kitapları, çocukların hayal gücünü, dil becerilerini, estetik duygusunu ve eleştirel
düşünme yeteneğini geliştirmelerine yardımcı olur. Resimli çocuk kitaplarının
metinlerinde değerlerin sunumu genellikle doğrudan ve öyküleştirilmiş
şekildedir. Ayrıca örtük anlamda ifadelerde kullanılıp değerler eğitimine katkı
sağlamaktadır. Özellikle okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitiminde
kullanabileceği kitapları seçebilmesi için bu kitaplar hakkında bilgi sahibi olması
gerekir. Literatürde resimli çocuk kitaplarıyla ilgili çalışmaların az olması,
resimli çocuk kitaplarına yönelik çalışmaların önemini arttırmaktadır. Bu
araştırmanın amacı; erken çocukluk döneminde Elmer resimli çocuk kitapları
serisinin metinlerini ve görsellerini kök değerler açısından incelemek.
Araştırmanın deseni nitel araştırma yöntemlerinden, temel nitel araştırma
desenidir. Metinlerin analizinde içerik analizi; görsel veri analizi olarak da
araştırmada betimsel analiz kullanılmıştır. Veriler toplanırken, MEB’in (Millî
Eğitim Bakanlığı) değer ve davranış-tutum çizelgesi, kontrol listesi olarak
kullanılmıştır. Araştırma dâhilinde incelenen 14 resimli çocuk kitabının
metinlerinde 194 yerde kök değerlerin geçtiği bulgusuna rastlanmıştır. Metinlerde
saygı, dostluk ve yardımseverlik değerlerinin bulunma sıklığı en fazlayken;
vi
vatanseverlik değerinin bulunma sıklığı diğer kök değerlere oranla daha azdır.
Kitabın görsellerinde 156 kök değer bulunmuştur. Görsellerde dostluk, sevgi ve
yardımseverlik kök değerleri en fazla bulunurken, dürüstlük ve vatanseverlik kök
değerlerine rastlanılmamıştır. Elmer kitap serisi içerdiği kök değerler açısından
öğretmenler ve aileler tarafından değer aktarımı için kullanılabilir.
