Abstract:
Çalışmamızın amacı inme tanısı almış 65 yaş üstü ambulasyonu olan
olgularda sarkopeni sıklığını araştırmak ve egzersizle birlikte robotik
rehabilitasyon tedavisi uygulayarak robotik rehabilitasyonun sarkopeni şiddeti
üzerine etkisini belirlemektir.
65 yaş üstü hemipleji tanısı almış ambulasyonu olan 102 hasta dahil edildi.
Bu hastalara mini mental test uygulandı, SARC-F testi yapıldı. Sarkopeni olan 38
hasta sadece egzersiz uygulanan ve egzersize ek olarak robotik rehabilitasyon
uygulanan iki gruba ayrıldı. 12 hafta boyunca haftanın 5 günü sadece egzersiz alan
gruba 20’şer dakika egzersiz, robot tedavisi gören gruba 3 gün 20’şer dakika
egzersiz, 2 gün 30’ar dakika robotik rehabilitasyon tedavisi verildi. Bireylerin
tedavi öncesi ve sonrası demografik bilgileri kaydedildi; iskelet kas kütlesi ve VKİ
Xiaomi Composition Scale 2 kullanılarak hesaplandı. Bel, kalça, baldır ve üst orta
kol çevresi hesaplandı. Kas kuvveti belirlemek amacıyla sandalyede 5 kere otur
kalk testi, Jamar el dinamometresi ile el kavrama kuvvet ölçümü yapıldı.
Fonksiyonel kapasitelerini ölçmek için 6 Dakika Yürüme Testi kullanıldı.
Grup içi değerlendirmede sadece egzersize alınan Grup 1’de sağlam ve
hemiplejik baldır, üst orta kol çevresinde değişim gözlenmezken, bel ve kalça çevre
ölçümünde artış; SARC-F, kas kütlesi, kas kuvveti, yürüme hızı, otur kalk
değerlerinde tedavi sonrasında iyileşme sağlandı. Ayrıca Grup 1’deki hastaların
VKİ ölçümlerinde anlamlı bir artış gözlemlendi. Grup 2’de yapılan grup içi
değerlendirmede de aynı şekilde sağlam ve hemiplejik baldır, üst orta kol
çevresinde değişme sağlanmazken bel ve kalça çevre ölçümünde azalma, SARC-F,
kas kütlesi, kas kuvveti, yürüme hızı, otur kalk değerlerinde tedavi sonrasında
vi
iyileşme sağlandı. Ancak Grup 2’nin VKİ ölçümü istatiksel olarak anlamlı
bulunmadı (p>0,05).
Gruplar arası değerlendirmede ise Grup 2’nin sarkopeniyle ilgili klinik
parametrelerde anlamlı fark olduğunu bulduk. Numerik verilerin, gruplar arası
karşılaştırmaları için bağımsız örneklem T-testi kullanılırken, kategorik verilerin
gruplar arası karşılaştırmaları için Ki-kare testi kullanılmıştır. Numerik verilerin
grup içi karşılaştırmaları için eşleştirilmiş örneklem T-testi kullanılmıştır. Tüm
analizlerin değerlendirilmesi için p<0.05 düzeyi istatistiksel olarak anlamlı kabul
edilmiştir.
65 yaş ve üzeri ambulasyonu olan inme hastalarında sarkopeni
görülebilmektedir. Sarkopeni ilerlemesini engellemek için egzersize ek olarak
robotik rehabilitasyon verilebilir. Sonuçlarımız, egzersizin sarkopeni şiddetine
etkisi olduğunu gösterse de robotik rehabilitasyonla birlikte yapılan programda
hastalarda kas kütlesi, fiziksel kapasite, kas kuvveti alanlarında daha yüksek
ilerleme kaydedildiği görülmektedir. Bu yüzden robotik rehabilitasyonu amaca
uygun etkili kullanma konusunda bir çalışma planlanması gerektiği kanısındayız.
Robotik rehabilitasyonun sadece yürüme paterni üzerinde değil aynı zamanda
sarkopeniyi incelediğimiz parametrelerde de etkili olduğunu bilerek bu alanda daha
geniş çapta araştırmalar yapılması gerektiği kanısındayız.