Bu araştırmanın amacı yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin
ihtiyaç duydukları dinleme becerilerini belirleyip buna yönelik bir öğrenme
ortamı sunmaktır. Sürecin planlanmasında araştırmacının deneyimleri,
öğrencilerden gelen birtakım şikâyetler etkili olmuştur. Söz konusu
öğrenciler katıldıkları konferans ve panel benzeri akademik oturumlarda
katılımcıların anlattıklarını yeteri düzeyde anlamadıklarını ve üniversitede
aldıkları derslerde öğretim elemanlarının konuşmalarını anlamakta
zorluk çektiklerini belirtmişlerdir. Bu sonuçlardan hareketle söz konusu
öğrencilerin dinleme alanına dair birtakım kazanımları elde edemediği
anlaşılmıştır. Dinleme alanına yönelik yabancı dil olarak Türkçe öğretimi
bağlamında yurt içi ve yurt dışı alan yazın taranmış, uzman görüşlerine
başvurulmuş ve dinleme-anlama alanına yönelik birtakım kazanımlar
tespit edilmiştir. Bu kazanımların eylem araştırması modelinde belirli
bir öğretim süreci içerisinde öğrencilere kazandırılması hedeflenmiştir.
Süreç öncesinde öğrencilere kazandırılacak bu becerilerden hareketle, bir
öğretim materyali ve öğretim materyaline dayanan birtakım etkinlikler
geliştirilmiştir. On iki haftalık süreç boyunca öğrencilerin etkinlik kâğıtları
ve öğrenci günlükleri toplanmış oluşturulan geçerlilik komitesinde
değerlendirilip sürece yansıtılmıştır. Ayrıca öğretim esnasında video
kamera ve araştırmacı günlükleri ile de birtakım veriler toplanmıştır. Tüm
veriler nitel araştırma yöntemi kapsamında betimsel çözümlemeye tabi
tutulmuş ve yorumlanmıştır. Verilerin çözümlemesi ve öğrencilerden elde
1
Bu araştırma, Prof. Dr. Önder ÇAĞIRAN danışmanlığında Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde
yapılan “Yabancılara Türkçe Öğretiminde Akademik Okuryazarlık Öğretimine Yönelik Bir Eylem Araştırması”
adlı doktora tezinden üretilmiştir.
2Erciyes Üniversitesi, ERSEM, Okutman,
[email protected], cep: 05422021365.
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Akademik Dinleme Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik
Bir Eylem Araştırması
dilen günlüklerden hareketle öğretim sürecinin ve süreç boyunca uygulanan
etkinliklerin öğrenciler için faydalı olduğu sonucuna varılmıştır.