Abstract:
Bu çalıĢma, yetiĢkin bireylerde erken dönem uyum bozucu Ģema alanları,
cinsel doyum ve kontrol odağı arasındaki iliĢkinin incelenmesi amacıyla
gerçekleĢtirilmiĢtir. AraĢtırmanın örneklemini, baĢta Ġstanbul olmak üzere
Türkiye‘de yaĢayan ve çalıĢmaya gönüllü olarak katılmıĢ 18 yaĢ ve üzeri 280‘i
kadın 120‘si erkek 400 kiĢi oluĢturmaktadır. ÇalıĢmanın amacı doğrultusunda
katılımcılara kiĢisel bilgilerini tespit edebilmek için KiĢisel Bilgi Formu; Young
ġema Ölçeği Kısa Form-3 (YġÖ-KF3); Golombok- Rust Cinsel Doyum Ölçeği
(GRCDÖ) ve Kontrol Odağı Ölçeği (KOÖ) uygulanmıĢtır. Bu araĢtırma için
toplanan verilerin analizi SPSS 25 programı ile gerçekleĢtirilmiĢtir.
AraĢtırma bulguları incelendiğinde hem erkeklerde hem de kadınlarda,
duygusal yoksunluk, sosyal izolasyon, kusurluluk, duyguları bastırma, iç içe
geçme/bağımlılık, terk edilme, tehditler karĢısında dayanıksızlık, baĢarısızlık,
karamsarlık, ayrıcalıklılık/yetersiz özdenetim, kendini feda ve yüksek standartlar
Ģemaları ile cinsel doyum arasındaki iliĢkide pozitif korelasyon saptanmıĢtır.
Kontrol odağı ve erken dönem uyum bozucu Ģemalar arasındaki iliĢkide, duygusal
yoksunluk, sosyal izolasyon/güvensizlik, kusurluluk, duyguları bastırma, iç içe
geçme/bağımlılık, terk edilme, tehditler karĢısında dayanıksızlık, baĢarısızlık,
karamsarlık, ayrıcalıklılık/yetersiz özdenetim, kendini feda, cezalandırma, yüksek
standartlar ve onay arayıcılık arasında pozitif yönlü korelasyon olduğu
bulunmuĢtur. Cinsel doyum ile kontrol odağı arasındaki iliĢki incelendiğinde ise
yine bu iki değiĢken arasında erkek ve kadınlarda pozitif yönlü iliĢki olduğu
saptanmıĢtır. ÇalıĢma sonucunda tüm veriler değerlendirildiğinde kadınlarda ve
erkeklerde cinsel doyumu en çok etkileyen Ģema alanının ayrılma ve reddedilme
alanı olduğu; erkeklerde buna ek olarak zedelenmiĢ özerklik/performans alanının
vi
olduğu görülmüĢtür. Elde edilen bilgiler alanyazındaki diğer çalıĢmalar eĢliğinde
değerlendirilmiştir