Abstract:
Bu araĢtırmanın amacı; okul yöneticilerinin etik liderlik davranıĢlarını okul
yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüĢlerine dayalı olarak incelemektir. Etik
liderliğin etik birey olma, kiĢisel olarak etik davranıĢlar gösterme ve etik yönetici
olma, birlikte çalıĢtığı bireylerin etik davranıĢlar sergilemesini sağlama ve etik
dıĢı davranıĢları önleme olmak üzere iki temel boyutu bulunmaktadır. Bu
çalıĢmada bahsedilen iki boyuta ait davranıĢlara iliĢkin görüĢler belirlenmeye
çalıĢılmıĢ, okul müdürü ve öğretmenlere hem okul müdürlerinin ve öğretmenlerin
sergiledikleri etik ve etik olmayan davranıĢlar hem de bu davranıĢlara yönelik
olarak okul müdürlerinin gösterdikleri tepkiler sorulmuĢtur.
AraĢtırmada nitel araĢtırma yöntemlerinden durum çalıĢması kullanılmıĢtır.
Ele alınan problemi derinlemesine inceleyebilmek amacıyla veriler okul
müdürleri ve öğretmenlerle yarı-yapılandırılmıĢ görüĢmeler yapılarak
toplanmıĢtır. AraĢtırma Ġstanbul Ġl Millî Eğitim Müdürlüğüne bağlı resmi
okulların müdür ve öğretmenleri ile gerçekleĢtirilmiĢtir. Örneklemin seçiminde
araĢtırmada incelenen problemle ilgili benzerlikleri ve farklılıkları daha iyi ortaya
koyabilmek için maksimum çeĢitlilik örneklem tekniği kullanılmıĢ, 10 okul
müdürü ve 8 öğretmenle görüĢmeler gerçekleĢtirilmiĢtir. GörüĢmeler ortalama 60
dakika sürmüĢtür. Verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanılarak Excel
programı yardımı ile analizler yapılmıĢtır.
AraĢtırma sonucunda, okul müdürlerinin ve öğretmenlerin etik değerlerinin
genellikle adalet, eĢitlik gibi evrensel değerler, görev ve sorumluluk bilinci
olduğu, etik dıĢı davranıĢların genellikle sorumluluklarını yerine getirmeme,
bencil davranıĢlar sergileme olduğu, okul müdürlerinin öğretmenlerin etik
davranıĢlarını genellikle sözel takdir, sosyal etkinlik gibi araçlarla
ödüllendirdikleri, etik dıĢı davranıĢlarda ise konuĢma yoluna gittikleri genellikle
okul içi iliĢkilerin bozulmaması, kendilerinin de bazen etik dıĢı davranması
nedeniyle olumlu iletiĢim yolu ile etik dıĢı davranıĢlara tepki gösterdikleri ve
ceza vermekten kaçındıkları görülmüĢtür.
