Abstract:
Bu çalıĢmanın amacı borderline kiĢilik özellikleri ve yeme tutumları ile
suçluluk ve utanç arasındaki iliĢkinin incelenmesidir. AraĢtırma Ġstanbul‘da
üniversite okuyan 18-24 yaĢ arası 213 kadın (%53.1) ve 187 erkek (%46.8)
öğrencinin katılımıyla gerçekleĢtirilmiĢtir. ÆalıĢma kapsamında ―Sosyo Demografik Bilgi Formu‖, ―Borderline KiĢilik Ölçeği (BKÖ)‖, ―Hatayla ĠliĢkili
Utanç ve Suçluluk Ölçeği (HUS)‖ ve ―Yeme Tutum Testi Kısa Formu (YTT-26)‖
kullanılmıĢtır. Ġstatiksel analizler SPSS 25 programına aktarılmıĢtır. Elde edilen
verilere dönük olarak analizde ―Pearson Korelasyon Analizi‖, ―Bağımsız Gruplar
T-Testi‖ ve ―Anova‖ kullanılmıĢtır. PROCESS 3.5 ile aracı rol analizleri
yapılmıĢtır.
Yapılan çalıĢma sonucunda borderline kiĢilik özellikleri ve utanç
değiĢkenlerinin birbiriyle anlamlı düzeyde iliĢkiye sahip olduğu görülmüĢtür.
Borderline kiĢilik özellikleri ve yeme tutumlarının arasındaki iliĢkide utancın
kısmi aracı rolü saptanmıĢtır. Utanç ile borderline kiĢilik özelliklerinden
duygulanımda kararsızlık, kendilik imgesi, boĢluk duygusu ve yoğun öfke
değiĢkenlerinin arasında anlamlı düzeyde pozitif iliĢki bulunmuĢtur. Bulimiya ve
yeme meĢguliyeti ile borderline kiĢilik özellikleri dürtüsellik alt değiĢkenleri
arasında anlamlı düzeyde pozitif iliĢki bulunmuĢtur.
Borderline kiĢilik ölçeğinden ve alt ölçeklerden alınan ortalamalar
karĢılaĢtırıldığında kadınların, erkeklere göre daha yüksek ortalamaya sahip
olduğu, borderline kiĢilik özelliklerine daha yatkın olduğu elde edilmiĢtir.
Dürtüsellik alt ölçeğinden alınan puanlar kıyaslandığında erkeklerin, kadınlara
göre daha yüksek ortalamaya sahip olduğu görülmüĢtür. Borderline kiĢilik ölçeği
ve alt ölçeklerinden alınan puanlar medeni durum değiĢkenini üzerinden
kıyaslandığında bekâr olanların, evli olanlara göre daha yüksek ortalamaya sahip
vi
olduğu görülmektedir. Dürtüsellik, kendilik imgesi, boĢluk duygusu alt
ölçeklerinden elde edilen puanların algılanan gelir düzeyine göre anlamlı
seviyede farklılık gösterdiği bulunmuĢtur. Yüksek düzeyde aylık geliri olanların
aldığı puanların düĢük ve orta düzeyde aylık geliri olanlardan daha yüksek olduğu
tespit edilmiĢtir. Yeme tutumu ölçeğinden elde edilen puanların algılanan gelir
düzeyine göre anlamlı seviyede farklılık gösterdiği bulunmuştur