Abstract:
Günümüz kentleri içerisinde zamanla tahrip olan, fonksiyonunu yitirmiş tarihi
yapıların özgün işlevden faklı bir işleve hizmet etmek üzere yeniden düzenlenmesi
durumu, çağdaş koruma yaklaşımı ile insanlığa ve topluma hizmet veren
sürdürülebilir mekânlar haline gelmesi yeniden işlevlendirme uygulamaları ile
mümkün kılınmaktadır. Çevresel koşulların değişmesi ile yapının çevresine
yabancılaşmasını önlemek, mevcut yapı stoğunun değerlendirilmesi ile ekonomik ve
enerji yönünden tasarrufu sağlamak, yapıyı gelecek nesillere aktarmak amacına
yönelik yapılan yeniden işlevlendirme çalışmaları şekillendirilirken, uygun işlev
seçimi, yapının mimari değeri, konumu, işlevsel kurgusu ve mekânsal hacim
boyutlarına dikkat edilmelidir. Seçilen yeni işleve bağlı olarak yapıya uygulanacak
müdahalelerde; mimari, sosyal, kültürel, ekonomik ve yasal düzenlemelerdeki
etkiler göz önünde bulundurulmalıdır.
Bu çalışmada ‘‘Tarihi Yapıların Müze Olarak Yeniden İşlevlendirilmesi; Salt
Galata Örneği’’ konusu ele alınacaktır.
Birinci bölümde tez çalışmasının amacı, kapsamı ve yöntemi açıklanmıştır.
İkinci bölümde yeniden işlevlendirme kavramı, işlevlendirmeyi gerektiren
tarihsel, kültürel, ekonomik ve çevresel faktörler açıklanmış, yapıya uygun işlev
seçimini etkileyen değerlendirme kriterleri belirtilmiştir. Mevcut binaya yaklaşımları
şekillendiren taşıyıcı sisteme, tesisata, cepheye, ve kütleye yapılacak müdahaleler
kategorize edilerek yapının çevre ile ilişkisi açıklanmıştır.
Üçüncü bölümde incelenen alan olan Salt Galata yapısının tarihi, mimari
özellikleri, malzeme ve yapı sistemi, cephe özellikleri incelenmiştir.
viii
Dördücü bölümde yapının işlev dönüşümü ve yeniden kullanımı ana başlığı
altında yapının taşıyıcı sistemindeki dönüşüm, duvarlar, döşemeler ve çatısı
incelenmiş, mekansal dönüşümü sonrası yapının kültür- sanat alanları, kamusal ve
kurumsal bölümleri, idari birimleri, lobi ve resepsiyon alanları, ıslak hacimleri,
sirkülasyon alanları, çağdaş ekleri ve aydınlatma sistemleri incelenmiştir.
Beşinci bölümde yapılan restorasyon ve renovasyon projesi değerlendirilmiştir.
Altıncı bölümde ise değerlendirmeler ve incelemeler ışığında yapının yeniden
kullanım ve işlevlendirme çalışmaları ile elde edilen sonuçlar belirtilmiştir.