Abstract:
Bu çalışmada mesleki gürültüye ve organik çözücülere maruz kalan
yetişkinlerde işitsel dikkatin değerlendirilmesi amaçlanmış ve bu amaç doğrultusunda
25-55 yaş aralığında 40 katılımcıya (20 kadın, 20 erkek) “Yetişkinler İçin Frekansa
Spesifik İşitsel Dikkat Testi” uygulanmıştır. İşitsel dikkat testi, Genel, Alçak Frekans,
Orta Frekans ve Yüksek Frekans Listelerinden oluşmaktadır. Listeler, 2 gürültüsüz ve
2 gürültülü olmak üzere 4 alt listeden oluşmaktadır. Test sırasında katılımcılara TDH 39 kulaklıklar ile binaural olarak önce Genel Listeler ve daha sonra diğer listeler
sunulmuştur. Puanlama 100 üzerinden; hedef kelimeye verilen her doğru cevap +10
puan, hedef kelime dışı cevap -10 puan olacak şekilde hesaplanmıştır. İşitsel dikkatin
frekansa bağlı değişiklikleri; gürültü içeren listeler ile gürültünün frekansa bağlı işitsel
dikkat üzerindeki etkileri, yaş, çalışma süresi ve cinsiyete göre farklılıkları
incelenmiştir.
Yapılan bu çalışma ile çalışma ortamında gürültü ve organik çözücü karışıma
maruz kalan çalışanların işitsel dikkatleri değerlendirilmiştir. Cinsiyete göre
karşılaştırıldığında göre tüm testler için elde edilen puan ortalamaları arasında
istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar elde edilmemiştir (p>0,05). Çalışma sürelerine
göre karşılaştırıldığında Orta Frekans Listesi 2 ölçümünden elde edilen puan
ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05).
Çalışma süresi “0-10 yıl” ile “21-30 yıl” olan katılımcılar arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir fark bulunmuştur (p=0,029). Çalışma süresi 0-10 yıl olan kişilerin test
puanı ortalaması çalışma süresi 21-30 yıl olan kişilerin test puanı ortalamasından
yüksektir. Yüksek Frekans Listesi 1 test puanları ile yaş arasında hesaplanan -0,362
korelasyon katsayısı ile istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü ve orta düzeyli bir
ilişki bulunmuştur (p<0,05). Yalnızca Yüksek Frekans Listelerinden elde edilen test
puanları ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur
iv
(p<0,05). “Yüksek Frekans Listesi 1” grubu ile “Yüksek Frekans Listesi 2”, “Yüksek
Frekans Listesi 3” ve “Yüksek Frekans Listesi 4” grupları arasında istatistiksel olarak
anlamlı farklar elde edilmiştir (p=0,014, p=0,000 ve p=0,000). “Yüksek Frekans
Listesi 2”, “Yüksek Frekans Listesi 3” ve “Yüksek Frekans Listesi 4” testlerinin puan
ortalamalarının “Yüksek Frekans Listesi 1” testi puan ortalamasından yüksek olduğu
tespit edilmiştir. Aynı zamanda farkı yaratan grubun “Yüksek Frekans Listesi 1”
olduğu saptanmıştır. Genel liste, alçak frekans listesi ve orta frekans listesi ölçümlerine
göre elde edilen test puanları ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark elde
edilmemiştir (p>0,05).
Çalışma sonucunda gürültü ile birlikte organik çözücülere maruz kalan
çalışanların işitsel dikkatlerinde oluşan değişiklikler ortaya konmuştur.