Abstract:
Zaman içinde seyahatler için hava yollarını tercih eden insanların sayısı
ivmelenerek artmaktadır. Artan taleplerin karĢılanabilmesi için sürekli olarak sivil
havacılık alanında faaliyet gösteren kurum ve kuruluĢların sayıları artıĢ gösteriyor.
Sivil havacılık sektöründe uçuĢ faaliyetlerinin sorunsuz bir Ģekilde icra edilebilmesi
için, sektör içerisinde dinamik bir Ģekilde görev alan tüm meslek gruplarının eksiksiz
bir Ģekilde sorumluluklarını yerine getirmesi gerekmektedir. UçuĢa elveriĢlilik
noktasında dikkatleri ilk olarak hava aracı bakım teknisyenleri çekmektedir. Üs, hat
ve komponent bakım gibi alanlarda görev alan hava aracı bakım teknisyenleri,
uçakların güvenli bir Ģekilde uçabilmelerini sağlama sorumluluğuna sahiptirler.
Oldukça kritik bir noktada görev alan hava aracı bakım teknisyenleri ciddi iĢ
kazalarıyla karĢı karĢıya kalmaktadırlar. Yaralanma, uzuv kaybı ve ölüm gibi
durumlarla sonuçlanabilen iĢ kazalarının ortadan kaldırılması için iĢ sağlığı ve
güvenliği alanında araĢtırmalar devam etmekte olup iĢ kazalarına sebep olan
problemlerin, geliĢtirilen uygulamalar ve alınan önlemler neticesinde ortadan
kaldırılması amaçlanmaktadır.
Bu araĢtırma kapsamında da hava aracı bakım teknisyenleri ile çalıĢılmıĢtır.
AraĢtırma sürecinde; hava aracı bakım teknisyenlerinin iĢ sağlığı ve güvenliği ile
ilgili yaĢadıkları sorunların demografik değiĢkenler açısından etkisini irdelemek
hedeflenmiĢtir. Bu amaçla, teknisyenlere anket yöntemiyle sorular yöneltilmiĢtir.
Anket formu, hava aracı bakım teknisyenlerine Google formlar aracılığı ile
elektronik ortamda yöneltilmiĢ ve 492 hava aracı bakım teknisyeninden yanıt
gelmiĢtir. Toplanan veriler SPSS 26 ve AMOS 20 istatistik analiz programları
kullanılarak analiz edilmiĢ ve araĢtırmanın sonuçları ortaya çıkarılmıĢtır. AraĢtırma
sonucunda, hava aracı bakım teknisyenlerinin iĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili
karĢılaĢtıkları sorunların yaĢ, medeni durum, eğitim düzeyi, iĢ tecrübesi, çalıĢtıkları
iv
departman ve görev değiĢkenlerine göre anlamlı bir biçimde farklılaĢtığı tespit
edilmiĢtir. Bu kapsamda; yaĢ azaldıkça hava aracı bakım teknisyenlerinin iĢ sağlığı
ve güvenliği ile ilgili daha çok sorunla karĢılaĢtıkları belirlenmiĢtir. Bekar olan hava
aracı bakım teknisyenlerinin iĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili karĢılaĢtıkları sorunların
evlilere oranla daha yüksek olduğu belirlenmiĢtir. Eğitim düzeyi arttıkça hava aracı
bakım teknisyenlerinin iĢ sağlığı ve güvenliği ile ilgili daha çok sorunla
karĢılaĢtıkları belirlenmiĢtir. ĠĢ tecrübesi arttıkça hava aracı bakım teknisyenlerinin iĢ
sağlığı ve güvenliği ile ilgili daha az sorunla karĢılaĢtıkları belirlenmiĢtir. Mekanik
departmanda çalıĢan hava aracı bakım teknisyenlerinin iĢ sağlığı ve güvenliği ile
ilgili karĢılaĢtıkları sorunların kabiniçi departmanda çalıĢanlara oranla daha yüksek
olduğu belirlenmiĢtir. Son olarak, bakım teknisyenlerinin iĢ sağlığı ve güvenliği ile
ilgili karĢılaĢtıkları sorunların baĢteknisyen ve bakım Ģefine oranla daha yüksek
olduğu belirlenmiştir
