Okul öncesi dönemdeki çocukların gelişimsel süreçlerinin doğru ilerleyebilmesi gelecek
nesillerin daha mutlu ve başarılı olmasını sağlayacaktır. Bu sebeple yapılan bilimsel çalışmalar
çocukların gelişimsel süreçlerini kazanımlar halinde incelemiş ve bu süreçte müziğin tüm
gelişimsel alanlara olan olumlu etkilerinin kanıtlanmasını desteklemiştir. Müziğin, eğitim öğretimde sürekli olarak kullanılması ise çocuk şarkılarının niteliklerine önem verilmesinin
gereğini ortaya koymuştur.
Müzik, aynı zamanda iletişimi sağlayan ve konuşma dillerinden farkı olmayan ve çocuğun,
kendini gerçekleştirmesine aracı olan, kültürün önemli bir basamağı ve vazgeçilmez parçasıdır.
Kültürün unsurlarının, birbiri ile olan etkileşimi ve bu unsurların insanların ihtiyaçlarından
ortaya çıkmış olması ise müziğin hayatımız açısından önemini açıklamaktadır.
Anadil ve müzik dilinin, bir araya geldiklerinde eğitici ve öğretici olması, çocuğun tüm
yaşantısını etkileyebilecek güce sahip olması ise önce çocukların gelişimsel sürecini ve daha
sonra kültür kavramını anlamamızın gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Çocukların gelişimsel süreçte müzikten nasıl etkilendiğinin, müziğin hangi kazanımlar için
kullanılabileceğinin bilinmesi, şarkı seçimlerinin doğru yapılabilmesi, okul öncesi eğitiminin
daha verimli hale getirilmesi bakımından önem taşımaktadır. Müziğin, çocuk tarafında
anlaşılmaya başlandığı dönemin bebeklik dönemi olması ve ilerleyen çocukluk yaşlarında
kültür birikimin hızla oluşacağının bilinmesi, anadilin ve müziğin kullanılma şekline özen
gösterilmesinin gereğini ortaya koymaktadır. Odak noktasının, çocuk şarkıları olması ise, Türk
Dili ve müzik dilinin, aralarında ilişkilendirilmesi ve yapısal özelliklerinin doğru aktarılmasının
önemini vurgulamaktadır.
Prozodi kavramının derinliği ise hem anadilden hem müzik dilinden hem de şarkılarda
yansıtılmaya çalışılan duygulardan ve düşüncelerden kaynaklanmaktadır. Kurallarının doğru
1 Bu çalışma, Prof. Dr. Leyla PINAR TANSEVER <
[email protected]> danışmanlığında hazırlanan
Türkiye’de Okul Öncesi Eğitimi'nde En Çok Kullanılan Çocuk Şarkılarının Notalarının, Çocukların Yaşlarına
Uygunluğunun Değerlendirilmesi ve Şarkıların Türk Dili Prozodi Kurallarına Göre İncelenmesi başlıklı doktora
tezinden hareketle oluşturulmuştur.
2 El-Mek:
[email protected], Orcid Id: https://orcid.org/0000-0002-2366-8287 3
[email protected], Orcid Id:0000-0002-7345-2193
Makale geliş tarihi / received: 11.03.2020
Makale kabul tarihi / accepted: 12.08.2020
224
Türkiye’de Okul Öncesi Eğitimi’nde En Çok Kullanılan Çocuk Şarkılarının Notalarının, Çocukların
Yaşlarına Uygunluğunun Değerlendirilmesi Ve Şarkıların Türk Dili Prozodi Kurallarına Göre İncelenmesi
2
anlaşılabilmesi ve çocuk şarkılarında bulunması gereken özelliklerle söz ve sözlerin karşılarına
gelen notaların sürelerin birbiri ile uyumunun incelenmesi oldukça önemlidir. Ulaşılan
bilgilerin, okul öncesi eğitiminde kullanılabilir hale gelmesi, yeni nesillerin Türk kültürüne
uygun yetişmesi, diğer kültürle olan iletişiminde başarılı olması, Türk kültür mirasının
korunması, diğer kültürlerle etkileşimi ve gelecek nesillere aktarımı bakımından önemlidir.
Prozodi kurallarının uygulanması amacı ile seçilen şarkılar, Türkiye’de okul öncesi eğitiminde
en çok kullanılan şarkılardandır. Sebebi ise yeni neslin, anadil ve müzikle ilgili durumunu
öngörebilmektir. Değiştirilebilecek durumlar için yapıcı değerlendirmelerin ortaya konulması
ise çocuk şarkılarının özellikleri, şarkılarda anadil ve müzik dili kullanım şekli konusunda
farkındalık uyandıracaktır. Bu sebeple çocuk şarkılarının hem ses aralıklarının
değerlendirilmesi hem de prozodilerinin incelenmesi, bahsi geçen konuların uygulama kısmı
olarak, konuların örneklendirilerek tamamlanmasını sağlamıştır.