Fakir Baykurt’un Yılanların Öcü Romanına Kültür İzleri ve Semboller Bağlamında Bir Bakış

Abstract

Yılanların Öcü (1958), Fakir Baykurt’un köy romanı niteliği taşıyan ve yazarın ilk romanı olması hasebiyle önem arz eden eseridir. Köy Enstitülü bir yazar olarak toplumun gerilimlerini yakalamış ve durumu kendi perspektifinden aktarmıştır. Baykurt’un ilk atandığı şehrin, doğduğu Burdur’un seksen haneli Karataş Köyü olması dikkat çekicidir. Eser, hem yoğun kültürel malzemesiyle, hem de döneme ayna tutuşuyla köy romanları arasında önemli bir yere sahiptir. Bu çalışma, Fakir Baykurt’un Yılanların Öcü romanında kültür izlerinin ve sembollerin incelenmesini konu almaktadır. Çalışmada, roman hakkında temel bilgilerin verildiği giriş kısmının ardından sırası ile geleneksel kültür izleri ve semboller incelenmiştir. Kültür izleri olarak; halk inanışları, halk hekimliği ve romanda göze çarpan diğer gelenekler ele alınmıştır. Ardından, eserdeki sembolik yapılara ve onların üstlendikleri manâlara değinilmiştir. Yılan ve anne eserde öne çıkan sembollerdir. Yazarın ilk romanı olan eserde, köy gerçekleri göz önüne serilmiştir. Eser, hem yoğun kültür malzemesiyle hem de dönemine ayna tutuşuyla önemlidir