OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ÇOCUKLARI OLAN EBEVEYN VE OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BAKIŞ AÇILARI VE BEKLENTİLERİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Bu araştırma, okul öncesi dönemde çocukları olan ebeveyn ve okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitimine dair bakış açıları ve beklentilerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu çalışmada nitel araştırmanın bir parçası olan durum çalışması araştırma yönteminden faydalanılmıştır. Araştırma 2019-2020 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinde bulunan özel bir anaokulunda öğrenim gören dört-beş yaş grubu çocukların anne, baba ve öğretmenlerinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubunu beş okul öncesi öğretmeni, okul öncesi dönemde çocuğu olan beş anne ve bu annelerin eşi olmayan beş baba oluşturmuştur. Araştırmanın çalışma grubu belirlenirken katılımcılar, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme aracılığıyla araştırmaya dâhil edilmişlerdir. Anne, baba ve okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitimine ilişkin bakış açıları ve beklentilerini ayrıntılı olarak belirlemek amacıyla, katılımcıların tamamına araştırmacılar tarafından geliştirilen altı sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme soruları yöneltilmiştir. Bu araştırmada katılımcıların sorulara vermiş oldukları cevapları, tümevarımsal içerik analizi ve sürekli karşılaştırmalı yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, anne, baba ve öğretmenlerin, değerler eğitiminin çocukların karakter ve kişilik gelişimine katkı sağladığını, okullarda değerler eğitiminin çoğunlukla çocuk merkezli ve uygulama temelli etkinliklerle yapılması gerektiğini düşündüklerini göstermiştir. Ayrıca sosyal etkileşim, iletişim ve iş birliği süreçlerinin arttırılması ve öneriler konusunda ebeveynlerin öğretmen, öğretmenlerin ise ebeveyn temelli değerlendirmeler yapığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, ebeveynlerin ve öğretmenlerin değer öğretimi konusunda bilgilendirilmesi, öğretmenlere değerler eğitimi ve değerleri benimsemeleri açısından uzman kişilerce hizmet içi eğitimler ve seminerler planlanarak öğretmenlerin bu eğitime katılıma yönelik isteklerinin arttırılması ve geliştirilmesi sağlanmalıdır. Anne xii ve babalar açısından ise, ebeveynlerin öğretmenin beklentilerini iyi bir şekilde anlayabilmesi ve çocukların eğitimleri ile ilgili yapılması gerekenlere özen göstermesi, aile katılım etkinliklerine katılması, okulda öğrenilen değerler ile ilgili evde de etkinlikler planlanması ve öğretmenin bu konuda bilgilendirilmesi gereklidir. Ayrıca, çocukların değerleri içselleştirebilmeleri açısından aile ve okulun iş birliği içinde olmaları gerekliliği ortaya çıkmıştır.