SOSYAL POLİTİKA AÇISINDAN BELEDİYELER VE SOSYAL BELEDİYECİLİK

Abstract

Türkiye‟nin yönetim yapısı içerisinde yerel yönetim birimlerinin en önemli parçası olarak çalışan belediyeler kurulduğu günden bu tarafa değişik evrelerden geçerek günümüze kadar gelmiştir. Tanzimat döneminde kentin yol, kaldırım, çöp, vb hizmetlerini yerine getirmek amacıyla kurulan belediyeler günümüzde sosyal, kültürel, ekonomik, eğitim ve sağlık gibi birçok yeni alanda hizmetlerine devam etmektedir. Belediyelerin yol, su, kanalizasyon, park, temizlik gibi klasik kentsel altyapı ve teknik hizmetler dışında yükümlük ve sorumlulukları her geçen gün artmaktadır.

Türkiye‟de artan kentsel nüfus ve beraberinde ortaya çıkan işsizlik, yoksulluk, yaşlanma, kültürel uyum vb. sosyal sorunlar belediyelerin sosyal alanda sorumluluklarını artırmıştır. Merkezi yönetimin sosyal politika alanında yetersizliği, yeni çıkartılan yerel yönetim kanunlarında belediyelere yüklenen sosyal sorumluluklar yerel yönetimleri bu alanda aktif olmaya zorlamaktadır. Bu kapsamda yerelleşme, yerel yönetim vb kavramların sıkça kullanıldığı günümüzde “yerel sürdürülebilir kalkınma”, “sosyal belediyecilik”, “kentlilik bilincinin oluşturulması” gibi kavram, söylem ve politikalar araştırmacıların ilgisini çekmekte ve bu alanda önemli çalışmalar yapılmaktadır.

Kentsel yoksulluk, gecekondulaşma, işsizlik vb birçok sorun 1990‟lı yıllardan itibaren kentte yerel yönetimleri ve özellikle belediyeleri yeni bir yönetim anlayışına mecbur bırakmıştır. Türkiye‟de belediyelerde sosyal refah ve sosyal politika alanında

ii

1990‟lı yıllarda başlayan süreç artık sadece büyükşehirlerde değil tüm belediyelerde imkânları nispetinde devam etmektedir.

Bu çalışmada sosyal ve kültürel alanda dinamik bir aktör olarak belediyelerin yaptıkları çalışmalar incelenecektir. Bu bağlamda sosyal politikaların küresel ölçekte ortaya çıkışından bahsedilerek, Türkiye‟de sosyal politika, sosyal belediyecilik, belediyelerin kültürel alanda yapmış oldukları çalışmaların neler olduğu araştırılacaktır. Yapılan bu araştırmanın sonucu olarak sosyal belediyecilik uygulamalarının temel sorunları ve çözüm önerileri ortaya konulmaya çalışılacaktır.