DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARIN AYAK BİYOMEKANİĞİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Abstract

Çalışmamızın amacı: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan ile olmayan aynı yaştaki çocukların ayak biyomekaniği açısından karşılaştırılmasıdır. Yöntem: Çalışma grubumuz Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim Araştırma Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri polikliniğine başvuran 8-17 yaş arası DEHB tanısı almış 23 kişi ve olgularla aynı yaşta ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı almamış 23 sağlıklı kontrolden oluşmaktaydı. Her iki gruba dikkat eksikliği ve yıkıcı davranış bozuklukları için DSM-IV’e dayalı Tarama ve değerlendirme ölçeği (DEYDB DSM-IV Değerlendirme Ölçeği), Çocuk fiziksel aktivite anketi (ÇFAA), çocuklar için depresyon ölçeği (CDI), çocuklar için anksiyete ve ilgili bozukluklar tarama ölçeği (STAI), çocuklar için yaşam kalitesi ölçeği, çocuklar için bilgisayar oyun bağımlılığı ölçeği, ve ayakkabı uygunluğu değerlendirme formu uygulandı. Olguların ayak biyomekaniğini değerlendirmek için navicular düşme testi, calcaneo tibial açı (varus valgus) ölçümü, femoral anteversiyon açısı, longitudinal ark açısı (Feiss Çizgisi), subtalar açı ölçümü, metatarsal genişlik farkı, Q açısı, ayak tabanı basınç analizi (statik ve dinamik) ve ayak postür indeksi kullanıldı. Esneklik (Otur Uzan Testi-OUT), çeviklik testleri (durarak uzun atlama ve çoklu sıçrama CMJ) değerlendirilmiştir. Sonuçlar: Çalışma grubumuzun yaş ortalaması ile beden kitle indeksi (BKİ) sırasıyla DEHB grubunda 12,13±2,80 yıl ile 18,35±3,55 kg/m², kontrol grubunda 11,78±2,81 yıl ile 18,35±3,55 kg/m² idi. Gruplar arasında yaş ve BKİ açısından anlamlı farklılık bulunmadı (p>0.05). Navicular kemik düşme testi, kalkaneo tibial açı, subtalar iç ve dış açı, Q açısı ve ayak postür indeksi, Independent Samples T testi ile karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı bir fark saptandı (sırasıyla; p=0,02, p=0,002, p=0,018, p=0,017, p=0,007, p=0,004). Hiperaktivite ve kontrol grubu cinsiyet, çocukların spora olan ilgileri, “ailenin ortalama aylık geliri”, “Babanın mesleği” ne göre Ki-kare testi ile değerlendirildiğinde iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptandı (p=0,02). Kardeş sayısı ve kaçıncı kardeş oldukları, Independent Samples T testi ile değerlendirildiğinde iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptandı (sırasıyla; p=0,0, p=0,01). OUT ve durarak uzun atlama testi Independent Samples T Testi ile karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı bir fark saptandı (sırasıyla; p=0,04, p=0,003). Tartışma : Literatürde DEHB olan çocukların klasik semptomlardan ayrı olarak duyu bütünleme problemlerine sahip oldukları ve ayakta durma dengelerinin sağlıklı çocuklardan oluşan kontrol grubuna göre daha bozuk olduğu belirtilmiştir. Çalışmamızın sonucunda da DEHB tanısı almış çocuklar ile sağlıklı çocuklar arasında ayak biyomekaniği açısından farklılıklar saptanmıştır.