İNŞAAT İŞLETMELERİNDE GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLIĞI VERGİSEL AVANTAJLARI VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ

Abstract

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 25’nci maddesinde kişilerin konut sahibi olmaları, yiyecek, giyim ve sağlık gibi yaşam standardının bir gereği olduğu ifade edilmektedir. Birleşmiş Milletler bünyesinde de Konut İnşaat ve Planlama Merkezi birimi bulunmaktadır. Türkiye’de gayrimenkul sektöründe 1950 yılından itibaren, Anadolu’dan büyük şehirlere yönelik göçler sonucu kentli nüfusun artması sonucu, konut ihtiyacı ivme kazanmış ve kentleşme ile birlikte konut ihtiyacında büyük bir artış olmuştur. İhtiyaçlara cevap vermek için inşa edilmek istenilen gayrimenkul projeleri uzun ve yüksek maliyetli olmasından dolayı bu projelerin finansmanında yaşanılan finansal sıkıntılar, bu sıkıntıları uzun vadeli finansal kaynaklarla giderilmek istenmesi ve bağlanılan vergisel avantajlar GYO’ların ortaya çıkmasında rol oynamıştır. Ancak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı ile ilgili Türkiye’de ilk yasal düzenleme 1995 yılında Sermaye Piyasası Kurulu’nca hazırlanmış faaliyetlerini Sermaye Piyasası Kurulu tarafında denetlenmesi ve borsada işlem görmesi nedeniyle kolaylıkla paraya çevrilebilir olması, mali tabloların kamuoyuna açıklanması ve alım satım faaliyetlerinin bağımsız ekspertiz şirketlerince değerlenmesi GYO’ları daha güvenilir kılmaktadır. Türkiye’de son yıllarda ekonominin lokomotifi durumuna gelen inşat firmalarının Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı gibi profesyonel bir şekilde organize olmuş firmalara teslim edilmesi gerekmektedir. Kayıt dışılığın, kalitesiz yapıların, çarpık kentleşmenin önlenmesi açısından GYO’ların teşvik kapsamının genişletilmesi gerekmektedir. Bu tezin amacı Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı kuruluşu, işleyişi, vergi avantajları ve muhasebe kayıt işletmelerinin normal inşaat işletmeleri ile GYO’lar arasındaki farklılıklar irdelenmiştir.