KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN DENEYSEL VERİLERİ IŞIĞINDA DOĞRUSAL OLMAYAN ANALİZ YÖNTEMLERİ İLE RİSKLİ YAPILARIN YENİDEN KULLANILABİLİRLİĞİ VE YARARLARI

Abstract

Bu tez çalışması dahilinde, kentsel dönüşüm kanunu kapsamında yıkılıp yeniden yapılacak olan birçok bina arasından yapılmış olan saha çalışmalarından ve laboratuvar çalışmalarından elde edilen gerçek verilerden yararlanılmıştır. Bu yapılar arasından 20 adet bina seçilmiş olup 10 tane en kritik olan binanın altısına Sta4Cad programı kullanılarak Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, 2007 (DBYBHY2007)’ye göre güçlendirilip denetlenmiştir. Kentsel dönüşüm kanununa göre yapılan çalışmalardan elde edilen veriler bütün binaya genellenerek hızlı bir çalışma olması amacı ile bu binaların ilk olarak mevcut performans seviyeleri bulunmuştur. Konut tipi olan bu yapılarda DBYBHY2007’ ye göre can güvenliği performans seviyesinin sağlanması hedeflenmiştir. Seçilmiş olan yapılardan bir kısmına perde duvarlar eklenerek, bir kısmına kolonlarda mantolama uygulanarak, bazılarında ise karma olarak hem perde duvar hem de kolonlara mantolama uygulanarak can güvenliği performans seviyesine ulaşılmıştır. Bu güçlendirme teknikleri modellemeler üzerinde uygulanmış olup doğrusal olmayan hesap yöntemlerinden Artımsal Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi (AEDYY) ve Artımsal Mod Birleştirme Yöntemi (AMBY) kullanılmıştır. Analizler gerçekleştirilmeden programa mevcut malzeme dayanımları, donatı ile ilgili koşullar ve zemin özellikleri ile ilgili değerler gerçekte yapılmış ve kullanılmış olan zemin parametrelerinden yararlanılarak programa aktarılmıştır. Kentsel dönüşüm kapsamında bütün binaların hemen hemen rapor alınarak yıkılmasının gerekli olup olmadığı bu tez kapsamında araştırılmış olup güçlendirilemeyecek kadar kötü durumda olan yapılar dışında seçilen binalar arasında güçlendirme yöntemleri kullanılarak gerekli performans seviyelerinin elde edildiği görülmüştür. Her binanın yıkılmasına gerek olmadan, güçlendirilerek sağlam yapılarda oturulabileceği ve estetik açıdan da binaların dış cephesinde yenilemeler yapılarak hem çevre hem de insan sağlığı açısından yararlar sağlayabileceği sonuçlarına ulaşılmıştır.