İLKOKUL 3. SINIFLARDA HEDEF SÖZ VARLIĞININ GELİŞTİRİLMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

ÖZET Bu araştırmada eylem araştırması kapsamında 3. Sınıf öğrencilerinin söz varlığı gelişimleri üzerine öneri niteliğinde etkinlikler hazırlanmış ve uygulanmıştır. Araştırmanın temel amacı, İlkokul 3. Sınıf öğrencilerinin yazılı anlatımlarında kullandıkları söz varlığı unsurlarını tespit etmek ve kelime öğrenme stratejilerine uygun geliştirilen etkinliklerin öğrencilerin mevcut söz varlığı kullanımları üzerinde nasıl bir değişiklik yarattığını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada öncelikle çalışma grubu öğrencilerinin her birinin söz varlığı unsurlarını kullanım düzeylerini tespit etmek için öğrencilere alternatif konuların verildiği ön test kompozisyon uygulamaları yaptırılmıştır. Öğrencilerin söz varlığı unsurları ön test kompozisyon uygulamaları ile tespit edildikten sonra kelime anlamını öğrenme stratejilerine yönelik etkinlikleri hazırlama aşamasına gelinmiştir. Kelime öğrenme stratejileri kullanılarak 10 etkinlik geliştirilmiş ve bu etkinlikler ders planlarına dönüştürülmüştür. Ayrıca her etkinlik için çalışma formları hazırlanmış ve ders planları ile birleştirilerek araştırmaya kılavuzluk edebilecek Söz Varlığı Geliştirme Kitabı oluşturulmuştur. Araştırma süresince kelime öğretimi, hazırlanan etkinliklerin yer aldığı Söz Varlığı Geliştirme Kitabı ile yürütülmüştür. Kitapta yer alan etkinlikler 10 hafta boyunca öğrencilere uygulanmıştır. Her etkinlik için 2 ders saati ayrılmıştır. İlk ders etkinlikler öğrencilerle yapılmış ve ikinci ders ise çalışma formlarındaki uygulamalarla kelime öğretimi pekiştirilmesi planlanmıştır. Araştırma boyunca her hafta öğrencilere uygulanacak olan etkinlik ve çalışma formları öğrencilere dağıtılmış ve etkinlik sonunda ürün dosyalarında biriktirilmiştir. Araştırmada son olarak sürecin başında ve sonunda “Öğrencilerin söz varlığı unsurları listeleri arasında gelişim açısından anlamlı bir fark var mı?” sorusunun cevabını öğrenebilmek için aynı kompozisyon çalışmaları çalışma grubu öğrencilerine son test kompozisyon uygulaması olarak tekrar yaptırılmıştır. Araştırmada 3. Sınıf öğrencilerin sürecin başında ve sonunda olmak üzere 4.535 kelimeye karşılık 5.579 kelime; 6 ikilemeye karşılık 51 ikileme ve 16 deyime karşılık 77 deyimi yazılı anlatımlarında kullandıkları tespit edilmiştir. Ayrıca öğrencilerin son test kompozisyon uygulamalarında öğrenimi gerçekleşen hedef kelimelerden 23 tanesini, ikilemelerden 5 tanesini, deyimlerden 4 tanesini üretici söz varlığına katarak kullanmayı tercih ettikleri gözlenmiştir. Bu durum kelime öğrenme stratejilerine yönelik geliştirilen etkinliklerde öğrenilen söz varlığı unsurlarının öğrencilerin yazılı anlatımlarına yansıdığının bir göstergesidir