Yunus Emre Divanıyla Türk Dillilere Atasözü ve Deyim Öğretimi

Abstract

İnsanlar birçok farklı nedenden dolayı çoğu zaman ana dillerinin konuşul duğu ülkelerden uzaklaşmakta ve farklı ülkelerde yaşam sürmektedir. Bu durumda yaşanılan ülkeye uyum sağlayabilmek ve hayatını idame edebil mek için o ülkenin dilini kullanmak zorunda kalmaktadırlar. Bu zorun luluk beraberinde kişilerin ana dillerinden uzaklaşmalarına, ana dillerini unutmalarına ve bu dilde konuşma güçlükleri çekmelerine neden olmak tadır. Ana dile karşı yaşanan bu uzaklaşma ise kültüre yabancılaşmaya ne den olmaktadır. Ana dille kültürü birleştiren temel dil yapılarından ikisi atasözü ve deyimlerdir. Türk dillilerin bu dil yapılarına yabancılaşması, ana dilde anlama ve anlatmada yetersizlikler oluşmasına neden olmakta dır. Bu nedenle Türk dillilere Türkçe öğretiminde önemli öğretim alanla rından biri de atasözü ve deyimlerin öğretimidir. Türkçenin sözlü kültür varlığını büyük oranda atasözü ve deyim oluşturur ve toplumun hafızasın da belli durumlarda söylenerek iletişimi kolaylaştırmasıyla bilinir. Atasö zü ve deyimler öğretilirken kullanılacak öğretim materyali saf dili içeren, öğrencinin ilgisini çekecek edebi eserlerden seçilmelidir. Bu materyaller arasında Yunus Emre Divanı’nın ayrıca önemli bir yeri vardır. Çünkü Yu nus Emre Divanı atasözü ve deyimlerin hangi ortamlarda, ne zaman kul lanılacağını metin bağlamında öğrenciye sunabileceğimiz özel bir eserdir. Bu çalışmada önce Yunus Emre Divanı’nda geçen atasözü ve deyimler tespit edilmiştir, daha sonra ise bunların kullanıldığı B1, B2 ve C1, C2 düzeyde özgün etkinlikler geliştirilmiştir. Hazırlanan etkinliklerle sadece atasözü ve deyimlerin öğretimi değil; aynı zamanda dört temel dil beceri sinin geliştirilmesi ve kültür aktarımı da hedeflenmiştir.