SİNEMADA SÜPER KAHRAMANLARIN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİ BAĞLAMINDA KARŞILAŞTIRILMASI: BATMAN VE HUNTRESS

Abstract

Sinemada ortaya çıktığı ilk günden bu yana popülerliğini koruyan süper kahraman filmleri, erkek süper kahramanlara kıyasla geri planda bırakılan kadın süper kahramanların da sıklıkla yer almasıyla birlikte günümüzde toplumsal cinsiyet çalışmalarını temel alan yeni bir alana dikkat çekmektedir. Bu durum, toplumsal cinsiyet rollerinden kaynaklanan cinsiyet eşitsizliği algısının kırılması açısından önem taşımaktadır. Uzun yıllar boyunca beyazperdede tek tipleşmiş kadın imajıyla bütünleşen gerçek dışı temsiller, kadın karakterleri hikâyede ikincil konumda tutarak, yardıma muhtaç ve/veya cinsel yönü ağır basan karakterler olarak sunulmuştur. Tüm dünyada değişen yaşam koşulları cinsiyet rolleri temelli algıların da dönüşümünü sağlamış, böylece süper kahraman hikayelerinde de yeni temsil biçimleri ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu bağlamda kadın süper kahraman rollerinin toplumsal cinsiyet algısının dönüşümü açısından sorunlu yanlar taşımakla beraber, anlatı açısından feminist bir çizgide yer almaya başladığı görülmektedir. Toplumun aynası gibi görülen süper kahraman filmlerindeki bu değişim, yeni bir algı inşa etme açısından da umut vericidir. Bu bilgiler ışığında, toplumsal cinsiyet rollerinin popüler kültürün bir parçası konumunda yer alan süper kahramanlar üzerinden karşılaştırmalı analizinin yapılması, feminizm ve toplumsal cinsiyet algısının sinemada kendine ne şekilde yer edindiğini anlamak açısından önem teşkil etmektedir. Çalışmada, çizgi romandan sinemaya aktarılan süper kahramanlar üzerinden kadın temsillerindeki değişimlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemi olan iki süper kahraman serisi Batman ve Huntress karakterlerinin, toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında karşılaştırılması nitel araştırma deseni içinde yer alan betimsel analiz yöntemiyle yapılmıştır. Yapılan film analizlerinde geçmiş dönem eserleriyle günümüz yapımları kıyaslandığında,

toplumsal cinsiyet kodlamalarının belirgin ölçüde kırıldığı ve sinemada cinsiyet eşitliği konusunda kayda değer bir ilerleme sağlandığı saptanmıştır